Damnum futurum (damnum infectum) – future damage. Comparative law study
- Institution: Uniwersytet Humanistycznospołeczny SWPS w Warszawie
- Year of publication: 2016
- Source: Show
- Pages: 116-130
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/tpn2016.1.06
- PDF: tpn/10/tpn2016106.pdf
W tekstach prawa rzymskiego na oznaczenie szkody przyszłej stosowane są dwa bliskoznaczne pojęcia damnum infectum i damnum futurum. W literaturze romanistycznej dawnej i współczesnej nie znajduje się szersze opracowanie, które udzieliłoby ostatecznej odpowiedzi na przyczynę stosowania dwóch określeń co do szkody przyszłej. Analiza źródeł w przedmiotowym opracowaniu pokazała, że oba pojęcia są bliskoznaczne. Szkoda przyszła została wprowadzona do art. 151 § 2 polskiego kodeksu zobowiązań z 1933 przy okazji uregulowania szkody zagrażającej z wadliwego budynku posadowionego na sąsiednim gruncie. W kodeksie cywilnym z 1964 r. został wprowadzony przepis art. 361 § 2, który pozwalałby rozwinąć konstrukcję szkody przyszłej, jednak judykatura jednoznacznie uznaje istnienie jedynie szkody już powstałej. W § 907 ust. 1 BGB istnieje konstrukcja dogmatyczna damnum infectum, jednak zagrożenie pochodzące z gruntu sąsiedniego jest traktowane jako naruszenie spokojnego posiadania. Stąd przyjęto konstrukcję taką, że właściciel gruntu zagrożonego może w przypadku szkody przyszłej wystąpić z actio negatoria. W doktrynie ekonomicznej analizy prawa szkoda przyszła została zaliczona do prawa deliktowego (Tort Law). Obie strony stosunków sąsiedzkich zobowiązane są do zachowania szczególnej ostrożności i efektywności swojego działania (zasada racjonalnego wyboru).