Inclusions of socio-political matters and matters considered in terms of outlook in the medieval art history research. Case studies

Medieval art frequently had political functions. After depicting the scope of political aspects and an example of political thoughts in Ottonian illuminated manuscripts there is an analysis of perspectives on medieval art. For example, point of view at Romanesque architecture can be marked in terms of outlook typical for a particular period. All the more important is the large-scale recent research on Romanesque architecture in Poland. There are attempts at demythologization of art and attempts to free the approach to art from ideology. Two different examples of well-known Gothic equestrian statues were discussed. Approaches to both sculptures and reception of them became politicized. The aim of discussions in this article was to point the political aspects in approach to works of art and in analyses of them. One of the conclusions is that the changing within the space of time political factor should be in many cases taken into consideration. In addition to that, the works of art should always be treated first of all as aesthetic, artistic objects.

Prezentowany tekst jest próbą zwrócenia uwagi na potrzeby oswojenia dokonujących się zmian w przestrzeni globalnej. Zagrożenia i konsekwencje współcześnie dokonujących się przemian w wieloaspektowym zakresie implikują potrzebę podejmowania zintegrowanych działań edukacyjnych. W tekście uwagę skupiam na działaniach szkoły/nauczyciela w sytuacji nieładu światowego. Istotną kwestią pozostaje świadomość nauczycieli oraz ich aktywność wychowawczo-edukacyjna zorientowana na kreowanie świadomości młodych ludzi wobec permanentnych zmian oraz zjawiska wielokulturowości. Jak wskazują minione epoki, istotnym instrumentem regulującym pozytywne współistnienie, relacje społeczne, wspólne funkcjonowanie pozostaje kultura i sztuka, będąca nie tylko odzwierciedleniem rzeczywistości, ale ważnym społecznym komunikatem, materiałem edukacyjnym, a nade wszystko spoiwem społeczności, szczególnie wielokulturowych. Uwzględniając wartość kultury/sztuki, nie tylko jej artyzm, estetykę, ale jej utylitaryzm, celowym zamysłem pozostaje włączenie jej do działań edukacyjnych.

Artykuł jest prezentacją współczesnych działań artystycznych, które mogą być postrzegane jako odpowiedź na tęsknotę współczesnego człowieka za żywym doświadczeniem. Odbiorcy pogrążeni w wirtualnym świecie mediów społecznościowych, twitterowych dialogów, w kulturze nadmiaru i nadobecności obrazów poszukują wizualnej ciszy. Komunikacja zapośredniczona medialnie wzmaga potrzebę kontaktu z „żywym” człowiekiem. Z drugiej strony zaś współczesny odbiorca, przyzwyczajony do aktywnego bycia w świecie, tego samego oczekuje od sztuki. Sztuka musi „się dziać”, aby przyciągnąć uwagę. Punktem centralnym procesu twórczego przestaje być dzisiaj niezależne dzieło sztuki (tworzone przez artystę - interpretowane przez odbiorcę), a staje się nim wydarzenie, które powstaje, trwa/ rozwija się i kończy w wyniku działań wszystkich podmiotów zaangażowanych w proces: zarówno artysty/artystów, jak i odbiorcy/odbiorców. Wyraźnie dziś widoczne jest przeniesienie uwagi z „uprawiania sztuki” na „doświadczanie sztuki”. Odpowiedzią na potrzeby współczesnego odbiorcy mogą być projekty artystyczne związane ze zwrotem performatywnym, ze sztuką partycypacyjną, sztuką społeczności, a także sztuką-jako-pedagogiką. W artykule omówione zostały wybrane projekty artystyczne należące do powyższych kategorii, w kontekście ich pedagogicznego potencjału.

Jednym z wielu obrazów współczesności jest wzajemne funkcjonowanie osób reprezentujących odmienne kultury, narodowość, rasę czy religię. To sprawia, że w poszczególnych społecznościach pojawia się szereg nieporozumień czy konfliktów, powodowanych brakiem wiedzy o wzajemnej kulturze. Rysująca się coraz powszechniej odmienność we współczesnych społeczeństwach generując wielorakie obawy i lęk uniemożliwia zachowanie poczucia bezpieczeństwa. Tymczasem odmienność/różnorodność kulturowa, etniczna, narodowa winna być postrzegana jako wspólne dobro służące budującym się wspólnotom. Tym samym ujawnia się brak świadomości, że odmienność kulturowa to wartość, swoiste bogactwo warunkujące szerokie możliwości holistycznego rozwoju, a nie zagrożenie tożsamości czy wolności. By stan taki osiągną potrzeba świadomości i wiedzy. Niniejszy tekst jest zatem próbą zainteresowania społeczeństwa przedmiotowym zagadnieniem, które można oswoić i rozwinąć dzięki edukacji międzykulturowej, która może przybrać różne formy edukacji, także poprzez poszczególne dziedziny sztuki, takie jak teatr czy film. Wspomniane dziedziny sztuki stanowią nie tylko pole edukacji, poznania różnorodności, ale są narzędziem kształtowania postaw, zainteresowań, wyrażania emocji czy modelowania sposobu myślenia o odmienności. Propozycje konkretnych (wybranych) spektakli czy filmów, oparto zasadniczo na pełnym przekonaniu, że sztuka stanowi nie tylko wartość autoteliczną, artystyczną, ale jest narzędziem formującym kierunek myślenia w określonym zakresie.

The image of the modern school in the artistic view of selected fields of art. Selected aspects

The school institution has always been subject to social criticism. The negative image of the school was not always fully justified and true. It happened that the words of criticism contributed to the improvement of school’s image. The school is one of the most important social institutions, it is therefore essential that its assessment be objective and the difficulties encountered / shortcomings have become an impulse for discussion, dialogue, and then for correction and supplementation. This text is an attempt to indicate the role of the art that presents selected areas of the functioning of the school. In the text, I refer to historical examples of art involvement in the educational and upbringing process at school, thus trying to signal that art was already an important element of education in the past. It was creating the image of the school. Today we can notice a similar practice. On the one hand, the presence of art in school creates its image, and on the other hand, art that works outside also creates its image. In the text, I present a number of examples of how school is perceived in an artistic image of fine arts, film and theater.

Tunnel to the Third Power – art-based research in the practice of higher education

The article presents the artistic-educational-research project Tunnel to the Third Power, implemented by two communities related to artistic and educational spaces: a group of students of Artistic Education at the Faculty of Education, University of Warsaw, who are prepared to work as art educators, and the second group: the students of the Academy of Fine Arts in Warsaw. The methodological basis of the implemented activities was art-based research. The theoretical basis of the project was the art-as-pedagogy of Clair Bishop and the widely commented educational turn in contemporary art. The artistic basis was the project of the artist Piotr Grabowski Tunnel. The importance of mankind for the future. The article discusses the assumptions of the project, its implementation and research conclusions. The student project was also shown as an example of using art-based research in the practice of higher education.

Taming the Other by theatre – the case of the project “NIEW(INNY)”

The aim of the article is to show the potential of theatrical art in intercultural education, and more specifically in the process of taming the broadly understood Otherness. The first part of the study presents the conceptual categories: the Other and the Stranger in the perspective of intercultural education. The intercultural intentions of art are also characterized, with particular focus on theatre and emphasizing the role of theatre activities in developing attitudes of tolerance towards cultural diversity. The most important features of theatre allowing for the recognition of theatre as an effective and attractive tool for intercultural education were indicated. The second part of the study is related to educational practice, as it is a record of an original theatre project addressed to primary school students, aimed at sensitizing to cultural differences. As part of the project, a spectacle dealing with the issues of various dimensions of Strangeness / Otherness (biological, economic, cultural, geophysical, mental) was realized, emphasizing their relativity and contextuality. There were also theatrical and intercultural workshops referring to the performance and to developing the attitude of tolerance with the use of such theatrical techniques as: movement games, drama, theatre improvisation, voice games with theatrical intention.

Attitudes of five-six year old children in preschool education towards cultural diversity in the cognitive component, stimulated by creative intersemiotic translation of a literary text

The article presents an original study based on the perspectives on diversity, not solely cultural but also diversity of the disabled and beyond the canon of corporeality. The conducted studies provided an answer to the question: Did the method of intersemiotic translation in transcoding the content of literary works on intercultural and inclusive topics into the language of theatre and visual arts impact the change of attitude towards cultural diversity? In the course of this pedagogical experiment, supplemented with survey and observation techniques, the attitudes of five – and six-year-old children (the experimental group, first and second control group) towards differences in the cognitive, emotional and behavioral components were distinguished. The method of intersemiotic translation implemented in an experimental group, leading to the division of children’s attitudes towards people who are different, as well as the acquired knowledge about otherness and discovering literary texts, developed methods for formulating accurate results in children. The results obtained are of great importance for intercultural education and carry great value, because the conducted experiment and the intercultural texts used aroused children’s interest in otherness, allowed them to understand it and understand that there is no alien thing that could not become their own.

Art of magic artists, theaters actors and their sense of quality of life

The sense of quality of life is a subjective attitude towards the assessment of satisfaction with one’s own life. They can be divided into four spheres: psychophysical, psychosocial, subjective, and metaphysical. 210 people participated in the study – 53 illusionists, 52 theater actors, and 105 people who did not engage in activities related to public appearances. The groups were compared in terms of the sense of quality of life, and the study used the Sense of Life Quality Questionnaire by Straś-Romanowska, Oleszkowicz, and Frąckowiak (2004) in a modified version by Mróz et al. (2017). Theater actors and magicians had a higher level of satisfaction with the psychosocial sphere and a general level of quality of life compared to the control group (which has neither experience nor education related to stage performance). In terms of the psychophysical and metaphysical spheres of the sense of quality of life, theater actors were characterised by a higher level of satisfaction compared to people who did not engage in stage activity. In the conducted study, no statistically significant differences between groups were observed in relation to the subjective sphere of the sense of quality of life.