Rola Kosowa w brytyjskiej polityce zagranicznej po rozpadzie Jugosławii

Czynnikiem determinującym charakter stosunków brytyjsko-kosowskich jest ogromna dysproporcja potencjałów obu państw we wszystkich możliwych sferach. Nieposiadające pełnego uznania międzynarodowego, słabe pod względem ekonomicznym Kosowo nie może stanowić partnera dla Wielkiej Brytanii, dysponującej niekwestionowaną pozycją na płaszczyźnie gospodarczej, politycznej i militarnej. Nie znajduje się ono również w centrum zainteresowań brytyjskich, a wzajemne kontakty zostały nawiązane niejako przy okazji wypełniania przez Brytyjczyków „moralnego zobowiązania”, a nie na podstawie racjonalnych przesłanek. W tym kontekście obowiązująca formuła relacji opiera się na założeniu brytyjskiego paternalizmu, który wyraża się oddziaływaniem na kierunki aktywności politycznej oraz rozwój gospodarczy i społeczny Kosowa, a także występowaniem w obronie interesów Kosowa przed społecznością międzynarodową (w szczególności na forum Unii Europejskiej i NATO). Natomiast mieszkańcy Kosowa poprzez korzystanie z udzielanej przez Brytyjczyków na bieżąco pomocy wojskowej, politycznej i finansowej oraz udostępnienie know- -how zaciągnęli wobec Wielkiej Brytanii dług wdzięczności, którego spłata jest tym trudniejsza, że ani jej termin, ani warunki nie mają wymiaru formalnego. Nie ulega jednak wątpliwości, że w przypadku wejścia Kosowa do Unii Europejskiej i NATO istnieje spora szansa, że kosowscy politycy będą głosowali w tych organizacjach w sposób odpowiadający życzeniom brytyjskim. Dalekosiężna polityka Wielkiej Brytanii zmierzająca do pozyskania przyszłego sojusznika wewnątrz struktur europejskich wydaje się zatem przynosić pożądane efekty, służąc równocześnie stabilizacji i rozwojowi tej części Bałkanów Zachodnich.

THE ROLE OF KOSOVO IN BRITISH FOREIGN POLICY AFTER DISINTEGRATION OF THE YUGOSLAVIA

The main factor determining relations between the UK and Kosovo is huge disproportion of potential in all possible spheres. In comparison of strong British economic, political and military power Kosovo with its lack of full international recognition of its sovereignty and weak economy has no ability to be real partner for the UK. It is out of British interests circle either, because mutual contacts are created rather on moral obligation than real base. In consequence present relations formula gives the UK paternal role by possibility of shaping Kosovo’s authorities decisions applied to both political and socioeconomic affairs. However this position is connected with obligation to represent Kosovo’s interests before international community, especially in the EU and the NATO. Simultaneously Kosovars have a lot of advantages in co-operation with the UK as political, military and economic support and know-how in almost all spheres of public life, but in exchange they take out debt of gratitude which is difficult to appraise and repay. Anyway future membership of Kosovo in the EU and the NATO will make the UK stronger in these organizations, because there will be no doubts Kosovar’s politicians will vote correct to the British wishes. The UK policy directed to gain future ally inside the European structures seems to be effective and simultaneously brings stabilization and development for this part of the Western Balkans.

BIBLIOGRAFIA:

• Blair, T. (2011). Podróż Katowice: Wydawnictwo Sonia Draga.
• Enti i Statistikës së Kosovës. (2011). Population and Housing Census in Kosovo. Preliminary Results – June 2011 Pristina: Enti i Statistikës së Kosovës.
• Foreign and Commonwealth Office. (FCO). (2011). Diplomatic Influence & Values (DIV) Fund 2011/12 – 2014/15. London: Foreign and Commonwealth Office.
• Gołembski, F. (2011). Polityka zagraniczna Wielkiej Brytanii Warszawa: Wydawnictwo ASPRA-JR.
• Harvey, M. (2011) Perspectives on the UK’s Place in the World London: Chatham House.
• International Monetary Fund. (IMF). (2014) Report for Selected Countries and Subjects.
• Gross domestic product, current prices http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weoreptaspx?sy=2008&ey=2011&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=&br=1&c=967&s=NGDPD%2CPP-PGDP&grp=0&a=&prx=34&pry=5.
• International Monetary Fund (IMF). (2015). Report for Selected Countries and Subjects. Kosovo. Gross domestic product based on purchasing-power-parity (PPP) valuation of country GDP, http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weoreptaspx?prx=58&pry=17&sy=2009&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=&br=1&c=967&s=PPPGDP&grp=0&a=.
• Łastawski, K. (1979). Polityka zagraniczna Wielkiej Brytanii 1945 – 1956 Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Norton-Taylor, R. (2008). New mission for British troops in Kosovo, „The Guardian” Office for National Statistics (ONS) (2015). 2011 UK Census http://www.ons.gov.uk/ons/guide-method/census/2011/uk-census/index.html Pavlowitch, SK (2009) Historia Bałkanów (1808 – 1945) .Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Selimi Petrit (2014.) Kosovo-British Relations, http://www.diplomatmagazine.com/issues/2011/september/503-kosovo-british-relations-v15-503.html.
• Trevelyan, G.M. (1963). Historia Anglii Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe; UK Government (2015). Policy promoting stability throughout the Western Balkans. https://www.gov.uk/government/policies/promoting-stability-throughout-the-westernbalkans.
• UK Government (2015). UK and Kosovo. https://www.gov.uk/government/world/kosovo.
• UNMIK Media monitoring: Kosovo Media Highlights (2011). Cameron: Dialogue, an important moment for Kosovo (Express). Pristina: UNMIK.
• Zins, H. (1995). Historia Anglii Wrocław–Warszawa–Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im Ossolińskich – Wydawnictwo Bellona.