Uwarunkowania i możliwe konsekwencje polityczne wprowadzenia podatku Tobina lub podatku Spahna

W tekście omówiono założenia oraz podstawowe uwarunkowania wdrożenia dwóch wersji podatku od transakcji walutowych: podatku Tobina oraz podatku Spahna. Celem artykułu jest wskazanie i analiza uwarunkowań politycznych, które mogą być istotne dla wprowadzenia każdej z tych koncepcji, a także możliwych konsekwencji wprowadzenia jednego z tych mechanizmów. Problem badawczy brzmi: na ile możliwe polityczne konsekwencje wprowadzenia podatku Tobina oraz podatku Spahna mogą zaważyć na podjęciu decyzji o wdrożeniu któregoś z nich. Można w tym kontekście postawić hipotezę, że spodziewane konsekwencje polityczne wprowadzenia każdego z tych rozwiązań stanowią podstawowy i trudny do przezwyciężenia problem w drodze do ich implementacji. Weryfikacja tej hipotezy będzie miała znaczenie dla oceny działań ruchów społecznych i partii politycznych, zmierzających do realizacji projektów przebudowy globalnego systemu ekonomicznego czy też reformy Unii Europejskiej przez wprowadzenie jednego z tych podatków i odpowiednie zagospodarowanie pozyskanych środków.

DETERMINANTS AND POSSIBLE POLITICAL CONSEQUENCES OF IMPLEMENTATION OF TOBIN TAX OR SPAHN TAX

The following text discusses the idea and main determinants of the implementation of the concepts of Tobin tax and Spahn tax. The aim of this paper is to analyze and show political determinants which could be important for the implementation of Tobin tax or Spahn tax and to analyze their possible consequences. The article deals with the following research problem: to what extent the possible political consequences of the implementation of Tobin tax or Spahn tax are important to make a decision regarding its implementation? The article aims at verifying the following hypothesis: the expected political consequences are the basic obstacle for the implementation of Tobin tax or Spahn tax and this obstacle will be difficult to overcome. The verification of this hypothesis is important for the evaluation of the activities of social movements and political parties which raise the question of the reform of global economic system or the European Union by implementation of one of these taxes and appropriate management of the funds raised in this way.

BIBLIOGRAFIA:

• Buckely, R.P., Aren, D.W.(2011).From Crisis to Crisis. The Global Financial System and Regulatory Failure.Alphen aan den Rijn: Kluwer Law International.
• European Commision.(2011a).Crisis and food security.Pobrane z: http://www.euro­parl.europa.eu/pdf/eurobarometre/2011/juin/22062011/eb_75_2_%20report%20financial_%20crisis%20iii%20_en.pdf.
• European Commision.(2011b).Economic governance in the European Union.Pobrane z: https://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/archives/eb/eb74/eb74_en.pdf.
• Decyzja Rady z dnia 22 stycznia 2013 roku upoważniająca do podjęcia wzmocnionej współpracy w dziedzinie podatku od transakcji finansowych (2013/52/UE).
• Gajda-Kantorowska, M.(2014).Podatek Tobina – kontrowersje teoretyczne i uwarun­kowania praktyczne.Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae, 1, 191–200.
• Global Policy Forum.(2011).Curency Transaction Taxes.Pobrane z: https://www.globalpolicy.org/social-and-economic-policy/global-taxes-1-79/currency-trans­action-taxes.html.
• Hillman, D., Kapoor, S., Spratt, S.(2007).Taking the next step. Implementing a currency transaction development levy.Pobrane z: https://www.globalpolicy.org/images/pdfs/12ctdl.pdf.
• Hybka, M.M.(2013).Podatek od transakcji finansowych – dyskusyjny instrument przeciwdziałania spekulacjom rynkowym.Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szcze­cińskiego, 766, 59–68.
• Iwanicz-Drozdowska, M.(2009).Pokusa nadużycia a kryzys subprime.Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 548, 32–37.
• Kapoor, S.(2004).The currency transaction tax enhancing financial stability and finan­cing development.Pobrane z: file:///C:/Users/HP/Downloads/The_Currency_Trans­action_Tax.pdf.
• Kawecka-Wyrzykowska, E.(2014).Propozycje zmian systemu finansowania UE: wnioski dla Polski.Ekonomia, 39, 61–85.
• Keynes, J.M.(2003).Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza.Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Ramonet, I.(1997).Disarming the markets.Pobrane z: http://kit.mondediplo.com/spip.php?article2469.
• Schulmeister, S., Schratzenstaller-Altzinger, M., Picek, O.(2008).A General Transaction Tax – Motives, Revenues, Feasibility and Effects.Wien: WIFO Studies.
• Spahn, P.B.(1996).Tobin Tax and Exchange Rate Stability.Finance and Development, 33(2), 24–27.
• Stiglitz, J.E.(2013).Cena nierówności.Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Stotsky, J.G.(1996).Why a Two Tier Tobin Tax Won’t Work.Finance and Development, 33(2), 28–29.
• Tobin, J.(1978).A proposal of international monetary reform. Eastern Economic Journal, 4 (3–4), 153–159.
• Tobin, J.(1974).The new economics one decade older.Princeton: Princeton University Press.
• Quaghebeur, M.(2004).Belgium Supports Tobin Tax.Pobrane z: http://www.taxation.be/pdf/t039.pdf, 727–729.
• United Nations.(1994).Human Development Report 1994.New York–Oxford: Oxford University Press.
• Dyrektywa Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od transakcji finan­sowych i zmieniająca dyrektywę 2008/7/WE, KOM 2011 594, Bruksela 10.10.2011.