Ekonomia polityczna pandemii. Czy kryzys zagrozi współczesnemu kapitalizmowi?

Tezą artykułu jest twierdzenie, iż obecna sytuacja kryzysowa w obszarze zdrowia publicznego nie musi oznaczać analogicznego kryzysu w sferze gospodarczej, czyli kapitalizmu neoliberalnego. Zakładamy, że obecna sytuacja, jaką stanowią warunki pandemiczne, współgra z gospodarką kapitalistyczną, wskutek czego system ten jawi się jako stabilny i efektywny jednocześnie. W naszym artykule prezentujemy dialektyczny ogląd ideologicznych aspektów pandemicznej rzeczywistości, który koreluje z twierdzeniem o uspołecznieniu kosztów i prywatyzacji zysków procesów ekonomiczno-politycznych.

POLITICAL ECONOMY OF PANDEMIC: WILL THE CRISIS THREATEN CONTEMPORARY CAPITALISM?

The thesis of this paper is that the present crisis situation in the area of public health does not necessarily mean an analogous crisis in economic sphere, which is the sign neoliberal capitalism. We claim that the situation of pandemic harmonizes with capitalist economy. In effect the system appears as stable and effective. In our article we present dialectical view of ideological aspects of pandemic reality, which corelates with theorem about socialization of losses and privatization of profits in economic and political processes.

BIBLIOGRAFIA:

• „#1 Jeff Bezos”. (2021). Forbes, 21 kwietnia. Pobrane z: https://www.forbes.com/profile/jeff-bezos/?sh=63547b801b23.
• Achcar, G. (2020). „Wielka kwarantanna” pustoszy Trzeci Świat. Le monde diplomatuque – edycja polska, 6, 10–12.
• Andrejevic, M. (2011). Surveillance and alienation in the online economy. Surveillance & Society, 8(3), 278–287.
• Barszczewski, J. (2016). Przymus kreatywności jako źródło cierpień. Życie i praca w obliczu neoliberalnej polityki zarządzania. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
• Bauman, Z., Czapnik, S. (2016). Jak słowo ciałem uczynić. Z Zygmuntem Baumanem rozmawia Sławomir Czapnik. Studia Krytyczne/Critical Studies, 2, 8–20.
• Beniger, J. R. (1986). The Control Revolution: Technological and economic origins of the Information Society. Cambridge, MA: Harvard College.
• Bhattacharya, T. (2020a). Dlaczego potrzebujemy Teorii Reprodukcji Społecznej, by zrozumieć kryzys w dobie koronawirusa? Pobrane z: https://www.praktykateoretyczna.pl/artykuly/dlaczego-potrzebujemy-teorii-reprodukcji-spolecznej-zrozumiec-kryzysw-dobie-koronawirusa/.
• Bhattacharya, T. (2020b). Koronawirus i praca opiekuńcza kobiet. Pobrane z: https://www.praktykateoretyczna.pl/artykuly/koronawirus-i-praca-opiekuncza-kobiet/.
• Bihr, A. (2008). Nowomowa neoliberalna. Retoryka kapitalistycznego fetyszyzmu. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
• Burns, R. (2020). A COVID-19 panacea in digital technologies? Challenges for democracy and higher education. Dialogues in Human Geography, 10(2), 246–249. DOI: 10.1177/2043820620930832.
• Christian Aid. (2020). Building back with justice: Dismantling inequalities after Covid-19. July 2020. London: Christian Aid.
• Czapnik, S., Baraniewicz-Kotasińska, S. (2019). Surveillance in the liquid modern times. Studia Krytyczne/Critical Studies, 7, 11–23. DOI: 10.25167/sk.1105.
• D’Anastasio, C. (2020). The Christchurch shooter and YouTube’s radicalization trap. Wired, 8 grudnia. Pobrano z: https://www.wired.com/story/christchurch-shooteryoutube-radicalization-extremism/.
• Drwęski, B. (2019). Chaos, czyli nowa forma wojny światowej w erze globalizmu. Studia Krytyczne/Critical Studies, 8, 43–66. DOI: 10.25167/sk.2115.
• Dziuban, A., Dziuban, Z. (2020). Warunkowanie wsparcie. Nekropolityka i solidarność w dobie kryzysu. Pobrane z: https://biennalewarszawa.pl/warunkowanie-wsparcianekropolityka-i-solidarnosc-w-dobie-kryzysu/.
• Fairclough, N., Wodak, R. (2006). Krytyczna analiza dyskursu: wstępny opis. W: A. Jasińska-Kania, L. M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), Współczesne teorie socjologiczne, t. 2, (ss. 1047–1050). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Fraad, H. (2009). Toiling in the field of emotion. W: G. Cassano (red.), Class struggle on the home front: Work, conflict and exploitation in the household (ss. 137–151). Palgrave Macmillan, Basingstoke–New York.
• Fraad, H., Resnick, S., Wolff, R. (2009). For every knight in shining armour, there’s a castle waiting to be cleaned: A Marxist–feminist analysis of the household. W: G. Cassano (red.). Class struggle on the home front: Work, conflict and exploitation in the household (ss. 19–70). Basingstoke–New York: Palgrave Macmillan.
• Gürcan, E. C., Kahraman, Ö. E. (2020). COVID-19 in historical perspective: How disaster capitalism fabricates a fear-managed world order. BRIQ, 1(3), 49–61.
• Klein, N. (2016). Doktryna szoku. Jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i kryzysy społeczne. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA.
• Klein, N. (2020). How big tech plans to profit from the pandemic. The Guardian, 13 maja. Pobrane z: https://www.theguardian.com/news/2020/may/13/naomi-kleinhow-big-tech-plans-to-profit-from-coronavirus-pandemic.
• Klementewicz, T. (2015). Stawka większa niż rynek. U źródeł stagnacji kapitalizmu bez granic. Warszawa: Książka i Prasa.
• Kostera, M., Niemiec, J. (2020). Robota czy praca? Pobrane z: https://nowyobywatel.pl/2020/10/13/robota-czy-praca/.
• Lemke, T. (2010). Biopolityka. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• Madianou, M. (2020). A second-order disaster? Digital technologies during the COVID-19 pandemic. Social Media + Society July–September: 1–5. DOI: doi. org/10.1177/205630512094816.
• Martínez, J. L. (2020) Koronawirus, kapitalizm i patriarchat: kto się teraz zajmie dziećmi? Pobrane z: https://www.praktykateoretyczna.pl/artykuly/koronawirus-kapitalizm--patriarchat/.
• Mazzucato, M. (2016). Przedsiębiorcze państwo. Obalić mit o relacji sektora publicznego i prywatnego. Poznań: Wydawnictwo Ekonomiczne „Heterodox”.
• Mbembe, A. (2003). Necropolitics. Public Culture, 15(1), 11–40.
• Mills, C. W. (2007). Wyobraźnia socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Mokrzan M. (2019). Klasa, kapitał i coaching w dobie późnego kapitalizmu. Perswazja neoliberalnego urządzania. Toruń: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
• Møller Ølgaard, D. (2020). Reflections on Naomi Klein’s Pandemic Shock Doctrine. E-International Relations, https://www.e-ir.info/2020/09/15/reflections-on-naomikleins-pandemic-shock-doctrine/.
• Oxfam International. (2021). The Inequality Virus. Bringing together a world torn apart by coronvirus throught afair, just and sustainable economy. Summary. Pobrano z: https://www.oxfam.org/en. DOI: 10.21201/2020.6409.
• Parlament Europejski. (2021). Wpływ pandemii COVID-19 na sytuację kobiet (infografiki). Pobrane z: https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/society/20210225STO98702/wplyw-pandemii-covid-19-na-sytuacje-kobiet-infografiki.
• Pilkington, E., Rao, A. (2020). A tale of two New Yorks: pandemic lays bare a city’s shocking inequities. The Guardian, 10 kwietnia. Pobrane z: https://www.theguardian.com/us-news/2020/apr/10/new-york-coronavirus-inequality-divide-two-cities.
• Polsat News. (2020). Aktor stracił pracę przez koronawirusa. Zatrudnił się jako kurier. Pobrane z: https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2020-04-22/aktor-stracil-praceprzez-koronawirusa-zatrudnil-sie-jako-kurier/.
• Ribeiro, M. H., Ottoni, R., West, R., Almeida, V. A. F., Meira, W. (2020). Auditing radicalization pathways on YouTube. FAT* ‚20: Proceedings of the 2020 Conference on Fairness, Accountability, and Transparency January 2020, 131–141. DOI: 10.1145/3351095.3372879.
• Riesman, D. (2016). Samotny tłum. Warszawa: Vis-á-vis Etiuda.
• Schmidt, E. (2020). I used to run Google. Silicon Valley could lose to China. The New York Times, 27 luty. Pobrane z: https://www.nytimes.com/2020/02/27/opinion/eric-schmidt-ai-china.html.
• Sennett, R. (2010). Kultura nowego kapitalizmu. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
• Staśko, M. (2021). Kult harówki to promocja niezdrowego trybu życia: braku snu, jedzenia i odpoczynku. Jestem jego ofiarą. 11.04.2021. Pobrane z: https://wtv.pl/kult-harowki-to-promocja-niezdrowego-trybu-zycia-ms-110421?fbclid=IwAR3pU78KR6tKPMfTsiKyIoP-zw4_Mzq0yIIjtDpyFUapfq-WPH9ypHB07A4.
• Such, J. (1992). Dialektyczne wizje świata. Warszawa–Poznań: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szachaj, A. (rozmowa przeprowadzona przez M. Michalaka). (2021). Jaki kapitalizm po pandemii? Prof. Andrzej Szachaj: Przegapiliśmy punkt bez odwrotu. Pobrane z: https://wydarzenia.interia.pl/raporty/raport-koronawirus-chiny/aktualnosci/news-jaki-kapitalizm-po-pandemii-prof-andrzej-szahaj-przegapilism,nId,5079661.
• Szwabowski, O., Wiecław, M. (2021). The Covid-Shock Doctrine: Under the tutorship of CoV-2, the voice(s) from Poland. Cultural Studies –Critical Methodologies, 21(2), 187–193. DOI: 0.1177/1532708620931144.
• Temkin, A. (2021). Pieniądze za pandemię. Magazyn Kontakt, 11 kwietnia. Pobrane z: https://magazynkontakt.pl/pieniadze-za-pandemie.
• Turowski, M. (2015). Granice rasy. Między nowym rasizmem a płynną rasologią. Studia Krytyczne / Critical Studies, 1, 111–130.
• UN Women. (2020). Covid-19 and ending violence against women and girls. Pobrane z: https://www.unwomen.org/-/media/headquarters/attachments/sections/library/publications/2020/issue-brief-covid-19-and-ending-violence-against-women-andgirls-n.pdf?la=en&vs=5006.
• Zuboff, S. (2020). Wiek kapitalizmu inwigilacji. Walka o przyszłość ludzkości na nowej granicy władzy. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.