Jean Chappe d’Autroche and his Voyage to Siberia (1768). Demystifying Russia under Catherine the Great

Jean Chappe d’Autroche, francuski naukowiec i prominentny członek Académie des Sciences, został wysłany w 1761 r. na naukową misję na Syberię, by dokonać obserwacji rzadkiego zjawiska astronomicznego, a mianowicie przejścia Wenus nad tarczą słońca. W 1768 r. opublikował on w Amsterdamie książkę zatytułowaną Voyage en Sibérie (Podróż na Syberię), w której nie tylko omówił owe zjawisko, lecz także przeanalizował różne aspekty rosyjskiej społeczno-politycznej rzeczywistości. Jego relacja, wyjątkowo krytyczna wobec współczesnej Rosji, rozwścieczyła Katarzynę Wielką do tego stopnia, że postanowiła ona napisać po francusku i opublikować w 1770 r. Antidote (Antidotum), zadziwiającą broszurę, w której usiłowała zdyskredytować dzieło Autroche’a i podważyć niekorzystny wizerunek swego imperium przedstawiony przez francuskiego pisarza.

Jean Chappe d’Autroche i jego Podróż na Syberię (1768). Demistyfikacja Rosji pod rządami Katarzyny Wielkiej

Jean Chappe d’Autroche, the French scientists and prominent member of the Académie des Sciences, was sent in 1761 on a scientific mission to Siberia to observe a rare astronomical phenomenon, namely the transit of Venus over the sun’s disc. In 1768 he published in Amsterdam a book entitled Voyage en Sibérie (Voyage to Siberia), in which not only did he discuss the astronomical event in question, but also analyzed various aspects of the Russian socio-political reality. Extremely critical towards contemporary Russia, his account infuriated Catherine the Great to the point that she decided to write in French and then to publish in 1770 the Antidote, a curious booklet in which she attempted to discredit Autroche’s work and to contest the unfavorable image of her Empire presented by the French writer.

BIBLIOGRAFIA:

• Alexander J.T., Catherine the Great. Life and Legend, New York 1989.
• Antidote ou examen du mauvais livre superbement imprimé intitulé Voyage en Sibérie, Amsterdam 1771.
• Correspondance de Falconet avec Catherine II 1767–1778, publiée avec une intro­duction et des notes par Louis Réau, Paris 1921.
• Coulet H., Le Roman jusqu’à la Révolution, Paris 1991.
• d’Auteroche J.Ch., Voyage en Sibérie, Paris 1768.
• Grève C. de, Le voyage en Russie. Anthologie des voyageurs français aux XVIIIe et XIXe siècles, Paris 1990.
• Hoffmann P., La femme dans la pensée des Lumières, Genève 1995.
• Lortholary A., Le mirage russe en France au XVIIIe siècle, Paris 1951.
• Viguerie J. de, Histoire et dictionnaire du temps des Lumières, Paris 1995.
• Wolff L., Inventing Eastern Europe, Stanford 1994.