Melchior Grodziecki jako współczesny wzorzec edukacji dla pokoju w zróżnicowanym kulturowo Cieszynie

Melchior Grodziecki as a contemporary role model for peace education in culturally diverse Cieszyn

St. Melchior Grodziecki is presented in the context of peace education, which constitutes a set of fundamental principles of upbringing and role modelling in the modern world, while taking into account the aspect of the Saint’s veneration in the culturally diverse town of Cieszyn. The Saint’s biography is presented in the context of the epoch in which he lived. The issue of peace education and searching for role models significant in the life of contemporary people constitutes an important area of consideration. Attention is drawn to the reverence of St. Melchior Grodziecki in culturally diverse Cieszyn, with special reference to the year 2019, which was declared in the province of Silesia as the Year of Melchior Grodziecki. Melchior Grodziecki is an important model for the inhabitants of Cieszyn. On the basis of his biography, it is possible to explain and show what an important role is played in human life by history, which determines human fate and influences the choices made.

Celem tego opracowania jest przedstawienie postaci św. Melchiora Grodzieckiego w kontekście problematyki edukacji dla pokoju jako fundamentalnej zasady wychowania i wzorców osobowych we współczesnym świecie, z uwzględnieniem aspektu adoracji Świętego w zróżnicowanym kulturowo Cieszynie. Artykuł prezentuje biogram Świętego na tle epoki, w której żył. Ważnym obszarem rozważań staje się problematyka edukacji dla pokoju i poszukiwanie wzorców osobowych znaczących w życiu współczesnego człowieka. Autorka zwraca uwagę na rewerencję św. Melchiora Grodzieckiego w zróżnicowanym kulturowo Cieszynie, ze szczególnym uwzględnieniem roku 2019 ogłoszonego w województwie śląskim Rokiem Melchiora Grodzieckiego. Święty jest ważnym wzorem dla mieszkańców Cieszyna. To pogranicze kultur, zróżnicowanie religijne, gdzie ewangelicy i katolicy współdziałają dziś dla wspólnego dobra, upoważnia społeczność lokalną do poszukiwania wzorców osobowych, które łączą, a nie dzielą i wzmacniają pokojowe współistnienie.

---

REFERENCES:

• 1964. Polityka. Tłum. L. Piotrowicz. Kraków: PWN.
• Budniak, J., Szotek, K., Tomala, H. i Wojtoń, T. red. 1995. Święty Melchior Grodziecki. Przyszedł do swoich. Cieszyn: Dziedzictwo bł. Jana Sarkandra.
• Czerniawska, O. 2000. Drogi i bezdroża andragogiki i gerontologii. Łódź: Wydawnictwo AHE Łódź.
• Kant, I. 1995. O wiecznym pokoju. Zarys filozoficzny. Tłum. F. Przybylak. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Karp, R. 2019. Uroczystości ku czci św. Melchiora Grodzieckiego po obu stronach Olzy. https://diecezja.bielsko.pl/aktualnosci/uroczystosci-ku-czci-sw-melchiora-grodzieckiego-po-obu-stronach-olzy/ (17.02.2021).
• Kawula, S. 1981. Wychowania dla pokoju i w warunkach pokoju. Studia Pedagogiczne. 6 (13), ss. 99–107. https://repozytorium.ukw.edu.pl/bitstream/handle/item/2252/Stanislaw%20Kawula%20Wychowanie%20dla%20pokoju%20i%20w%20warunkach%20pokoju.pdf?sequence=1 (17.02.2021).
• Łąkowski, R. 1982. Encyklopedia popularna PWN. https://encyklopedia.pwn.pl/ (17.02.2021).
• Montessori, M. 2021. Edukacja i pokój. Tłum. O. Siara. Warszawa: PWN.
• Nikitorowicz, J. 2007. Edukacja międzykulturowa. Kreowanie tożsamości dziecka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Nossol, A. 2007. Nasz wkład w budowę jedności europejskiej jako „wspólnoty ducha”. http://gazeta.us.edu.pl/node/232461 (17.02.2021).
• Panic, I. red. 2019. Święty Melchior Grodziecki SJ kapłan i męczennik (1581/2-1619) na tle sytuacji politycznej i religijnej Europy Środkowej. Cieszyn: PTH Oddział w Cieszynie, Stowarzyszenie Dziedzictwo św. Jana Sarkandra w Cieszynie.
• Pindel, R. 2019. Bp Pindel zachęca do poznania św. Melchiora Grodzieckiego. https://diecezja.bielsko.pl/aktualnosci/bp-pindel-zacheca-do-poznania-sw-melchiora-grodzieckiego/ (17.02.2021).
• Poplatek, J. i Grzebień, L. 1995. Święty Melchior Grodziecki SJ męczennik za wiarę. Kraków: WAM.
• Powszechna deklaracja praw człowieka. http://www.un-documents.net/a3r217.htm (17.02.2021).
• Senghaas, D. 2012. Weltordnung in einer zerklüfteten Welt – Hat Frieden Zukunft? https://www.suhrkamp.de/buecher/weltordnung_in_einer_zerkluefteten_welt-dieter_senghaas_12642.html (17.02.2021).
• Skrzyniarz, R., Gajderowicz, M. i Wach, T. 2014. Wzory i wzorce osobowe w biografistyce pedagogicznej. Lublin: Wydawnictwo Episteme.
• Studenski, M. 2019. Rok 2019 – Rokiem św. Melchiora Grodzieckiego. (17.02.2021).
• Tischner, J. 2016. Myśli o wolności, władzy i wspólnocie. Kraków: Wydawnictwo Znak.