Kultura dziedziczona, nabywana i indywidualnie kształtowana w wybranych twórczych biografiach

Inherited, acquired and individually shaped culture in selected creative biographies

The problem of identity forming is presented in the article on selected examples of creative biographies. The author points out how important in this process is the inherited culture, shaped in the family home and in the local environment. He also indicates how difficult the process of integration with the culture is when this culture is acquired in state educational institutions, conducting an internal dialogue to create an individual culture of being, achieving goals and values in positive freedom and civil disobedience. In the presented creative biographies, the author draws attention to the awareness of experiences and experiences in each of the cultures, to the ability and skill to resolve conflicts, negotiate, reconcile values, patterns, norms in the constant process of identity forming. The author draws attention to the development of a reflective identity project, conscious and responsible choices of content from each culture, the existential theme of the joy of living, being in harmony with oneself, which is particularly important in intercultural education.

W artykule przedstawiono problem kształtowania się tożsamości na wybranych przykładach twórczych biografii Michała Głowińskiego i Leona Tarasewicza. W tym procesie jest kultura dziedziczona, kształtowana w domu rodzinnym i środowiskowym, jak indywidualny jest proces integracji z kulturą nabywaną w państwowych instytucjach edukacyjnych, tworzenie dialogu, aby wykreować kulturę bycia, realizacja celów i wartości w wolności pozytywnej i nie świadczeniu obywatelskim. W przedstawionych przykładach twórczej biografii autorzy zwracają uwagę na to, co dostrzegają i doświadczają w każdej z kultur, potrafią wyodrębnić konflikty, negocjowanie, godzenie wartości, wzorców, normy w ustawie procesującej kształtowanie się tożsamości. Zwracają uwagę na zaangażowanie i refleksje projektu tożsamości, świadome i odpowiedzialne wybory treści z każdej kultury, egzystencjalny motyw radości życia, bycia w grupie z sobą, co jest szczególnie ważne w edukacji międzykulturowej.

REFERENCES:

• Berlin, I. 2000. Cztery eseje o wolności. Warszawa: PWN.
• Czyńska, M. 2021. Nie opuszczam rąk. Rozmowa z Leonem Tarasewiczem. Wołowiec: Wydawnictwo „Czarne”.
• Gierak-Onoszko, J. 2019. 27 śmierci Toby’ego Obeda. Warszawa: Wydawnic­two „Dowody na Istnienie”.
• Głowiński, M. 2010. Kręgi obcości. Opowieść biograficzna. Kraków: Wydaw­nictwo Literackie.
• Gros, F. 2019. Nieposłuszeństwo. Warszawa: Wydawnictwo „Czarna Owca”.
• Nikitorowicz, J. 2000. Młodzież pogranicza kulturowego Białorusi, Polski, Ukrainy wobec integracji europejskiej. Tożsamość, plany życiowe, warto­ści. Białystok: Wydawnictwo „Trans Humana”.
• Nikitorowicz, J. 2022. Dramaty tożsamości wpisane w pogranicze kultur. Im­plikacje edukacyjne. Edukacja Międzykulturowa. 1 (16), ss. 21–38.
• Nikitorowicz, J. 2005. Kreowanie tożsamości dziecka. Wyzwania edukacji międzykulturowej. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Nikitorowicz, J. 2009. Edukacja regionalna i międzykulturowa. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Nikitorowicz, J. 2017. Etnopedagogika w kontekście wielokulturowości i usta­wicznie kształtującej się tożsamości. Kraków: Oficyna Wydawnicza Im­puls.
• Nikitorowicz, J. 2020. Edukacja międzykulturowa w perspektywie para­dygmatu współistnienia kultur. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Smolicz, J. J. 1990. Kultura i nauczanie w społeczeństwie etnicznym. Warsza­wa: PWN.
• Skarga, B. 2009. Tożsamość i różnica. Eseje metafizyczne. Kraków: Wydaw­nictwo „Znak”.
• Sztompka, P. 2002. Analiza społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
• Tischner, J. 2005. Etyka solidarności oraz homo sovieticus. Kraków: Wydaw­nictwo „Znak”.
• Tischner, J. 2019. Mądrość człowieka gór. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.