W poszukiwaniu modelu partycypacyjnego w edukacji międzykulturowej uczniów i uczennic ze zróżnicowanym kontekstem społeczno-kulturowym – doniesienie z badań

In search of a participatory model in the intercultural education of students from diverse socio-cultural backgrounds – a research report

This article presents the results of a qualitative study based on the humanizing methodology and a transformative approach, conducted in a space of collaborative intercultural, participatory activities of children and university students, as well as female researchers. The intercultural activities and research were implemented in the third month of the war in Ukraine as a response to current challenges faced by Polish schools and universities. The results are obtained from participant observation (3) and semi-structured interviews (34) conducted with university students working with Polish and Ukrainian pupils, using the project method based on L. Lundy’s participation model in the space of the University of Warsaw. The analysis of the results presents the main aspects of how preschool and early childhood education students understand participation in their work with children from diverse sociocultural backgrounds. The study also showed how important it is to include Polish children and children with refugee and migration experience in the activities and joint participation, which allows one to build a safe space for verbal and non-verbal communication (through art) of children with children and adults.

Artykuł przedstawia wyniki badania jakościowego, opartego na metodologii humanizującej oraz podejściu transformacyjnym, które przeprowadzone zostało w przestrzeni wspólnych, międzykulturowych, partycypacyjnie zorientowanych działań uczniów i studentów oraz badaczek. Międzykulturowe działania i badania zostały zrealizowane w trzecim miesiącu wojny w Ukrainie jako odpowiedź na bieżące wyzwania, przed którymi stanęły polskie szkoły i polskie uniwersytety. Wyniki pochodzą z obserwacji uczestniczącej (3) oraz częściowo ustrukturyzowanych wywiadów (34) przeprowadzonych ze studentami pracującymi z uczniami polskimi i uczniami ukraińskimi metodą projektu w partycypacyjnym modelu L. Lundy w przestrzeni Uniwersytetu Warszawskiego. Analiza wyników przedstawia główne aspekty dotyczące rozumienia przez studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej pojęcia partycypacji w pracy z uczniami i uczennicami ze zróżnicowanym kontekstem społeczno-kulturowym w środowisku międzykulturowym. Badanie pokazało również, jak ważne jest włączanie w działanie i wspólne partycypowanie dzieci polskich oraz dzieci z doświadczeniem uchodźstwa i migracji, pozwalające budować bezpieczną przestrzeń werbalnej i pozawerbalnej (poprzez sztukę) komunikacji dzieci z dziećmi i dzieci z dorosłymi.

REFERENCES:

• Alderson, P. and Morrow, V. 2020. The ethics of research with children and young people: A practical handbook. London: Sage.
• Boyden, J. and Ennew, J. red. 1997. Children in Focus – A Manual for Parti­cipatory Research with Children. Stockholm: Rädda Barnen.
• CohenMiller, A. i Boivin, N. 2022. Questions in qualitative social justice rese­arch in multicultural contexts. London & New York: Routledge.
• Freire, P. 1970. Pedagogy of the oppressed (MB Ramos, Trans.). New York: Continuum.
• Gilliam, L. and Gulløv, E. 2022. Children as potential – a window to cultural ideals, anxieties and conflicts. Children’s Geographie. 20 (3), ss. 311–323.
• Górak-Sosnowska, K. and Markowska-Manista, U. 2022. Living up to the intercultural education in a monocultural school. The case of Poland. Edukacja Międzykulturowa. 4 (19), ss. 139–152.
• Hart, R. 1992. Children’s Participation: from Tokenism to Citizenship. Floren­cja: UNICEF Innocenti Research Centre.
• Jestal, J. 2001. Tożsamość narodowa Polaków. Rzeszów: Wydawnictwo Uni­wersytetu Rzeszowskiego.
• Konieczna, A. 2019. „Nasza klasa”. Społeczne zachowania przestrzenne i re­guły dystansu w społeczności klas szkolnych. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Konwencja o prawach dziecka (1989). ONZ, Dz.U. z 23 grudnia 1991 r. Nr 120, poz. 526.
• Korporowicz, L. 1997. Wielokulturowość a międzykulturowość: od reakcji do interakcji. W: Kempny, M., Kapciak, A. i Łodziński, S. red. U progu wielo-kulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego. Warszawa: Oficyna Naukowa, ss. 64–72.
• Leśny, A. 2015. Model “drabiny” Rogera A. Harta. http://alesny.pl/model-drabiny-rogera-a-harta/.
• Lundy, L. 2007. ‘Voice’ is not enough: conceptualising Article 12 of the Uni­ted Nations Convention on the Rights of the Child. British Educational Research Journal. 33 (6), ss. 927–942.
• Lundy, L., McEvoy, L. and Byrne, B. 2011. Working with young children as co-researchers: An approach informed by the United Nations Convention on the Rights of the Child. Early education & development. 22 (5), ss. 714– –736.
• Markowska-Manista, U. 2020. O potrzebie dekolonizacji współczesnych ba­dań nad dzieciństwem i prawami dziecka w krajach Globalnego Południa i Globalnej Północy. Rozważania wstępne. Przegląd Krytyczny. 2 (1), ss. 9– –20.
• Markowska-Manista, U. 2021. Research “about” and “with” children from diverse cultural backgrounds in Poland–dilemmas and ethical challen­ges. Edukacja Międzykulturowa. 14 (1), ss. 233–244.
• Mertens, D.M. 2021. Transformative Research Methods to Increase Social Impact for Vulnerable Groups and Cultural Minorities. International Jo­urnal of Qualitative Methods. 20, 16094069211051563.
• Nikitorowicz, J. 1994. Pluralizm i tożsamość kulturowa w nowym wymiarze edukacji równoległej. W: Trempała, E. red. Edukacja nieszkolna (równo­legła) w warunkach przemian w Polsce. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP.
• Nowicka, E. i Bilewicz, A. red. 2012. Pamięć utraconych ojczyzn. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Popyk, A. 2022. Polska szkoła oczami dzieci – migrantów. Od akceptacji do socjalizacji. Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny (Online First) DOI: 10.4467/25444972SMPP.22.007.15707.
• Reyes, C.C., Haines, S.J. and Clark, K. 2021. Humanizing methodologies in educational research: Centering non-dominant communities. Teachers College Press.
• Stigler, J.W. and Hiebert, J. 2009. Closing the Teaching Gap. Phi Delta Kap­pan. 91 (3), ss. 32–37.
• Woroniecka, G. 1997. Aspekty antropologicznego opisu wielokulturowości. W: Kempny, M., Kapciak A. i Łodziński S. red. U progu wielokulturowo­ści. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego. Warszawa: Oficyna Naukowa, ss. 73–82.
• Wójcikowska, K. 2012. Czy na pewno powrót do domu? W: Nowicka, E. i Bilewicz, A. Pamięć utraconych ojczyzn. Warszawa: Wydawnictwo Uni­wersytetu Warszawskiego.