Wspólnotowość a indywidualizm w konstruowaniu własnej tożsamości
- Institution: Akademia WSB
- ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1148-1340
- Year of publication: 2024
- Source: Show
- Pages: 29-39
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/em.2024.03.02
- PDF: em/26/em2602.pdf
Community and individualism in constructing one’s own identity
The presented text falls within the perspective of narrative research, the development of which is a consequence of the linguistic breakthrough in social sciences. For this reason, the presented article begins with a brief description of the essence of this breakthrough. I consider narrativity and narration as a linguistic (and thus characteristic of a linguistic breakthrough) way of being in the world, a way of constructing the social world and a type of identity of a contemporary human. The subject of critical reflection in the presented text will be the story of the heroine of the Oscar-winning film by Paweł Pawlikowski, titled “Ida”. Considering this story as a case study, I will show the importance of community and individualism and the tensions between these categories of memory and oblivion in working on my own identity (i.e. the way to myself).
Prezentowany tekst mieści się w perspektywie badań narracyjnych, których rozwój jest następstwem czy nawet konsekwencją przełomu lingwistycznego w naukach społecznych. Narracyjność oraz narrację traktuję jako językowy (a więc charakterystyczny dla przełomu lingwistycznego) sposób bycia w świecie, sposób konstruowania społecznego świata oraz rodzaj tożsamości współczesnego człowieka. Zwłaszcza krytyczne badania narracyjne są według mnie okazją do rozumienia i zmiany tych aspektów naszego funkcjonowania, naszego spostrzegania siebie i świata, które są źródłem opresji, cierpienia, konfliktów czy niepowodzeń. Krytyczność jako zdolność do demaskacji, do rozpoznawania jawnych i niejawnych praktyk władzy, dominacji, manipulacji jest według mnie warunkiem takich badań narracyjnych, które prowadzą do zmiany. Pozwala zarówno na dopuszczenie do głosu tych, którzy często „głosu nie mają”, jak i na wsłuchanie się w ten głos. Przedmiotem krytycznego namysłu w prezentowanym tekście stanie się historia bohaterki nagrodzonego Oscarem filmu Pawła Pawlikowskiego pt. „Ida”. Traktując tę historie jako studium przypadku, pokażę znaczenie wspólnotowości i indywidualizmu oraz napięć między tymi kategoriami w pracy nad własną tożsamością (czyli drogą do siebie).
REFERENCES:
- Barnat, D. 2009. Indywidualizm w filozofii społecznej Charlesa Taylora. Diametros. 20, ss. 1–36
- Bokszański, Z. 2008. Indywidualizm w późnej ponowoczesności. Civitas Hominibus: Rocznik Filozoficzno-Społeczny. 3, ss. 53–68.
- Burzyńska, A. 2008. Idee narracyjności we współczesnej humanistyce. W: Janusz B., Gdowska K. i De Barbaro, B. red. Narracja. Teoria i praktyka. Kraków: UJ, ss. 21–36.
- Chmielewski, A. 1996. Wprowadzenie. Filozofia moralności Alasdaira Mac- lntyre’a, W: MacIntyre, A. red. Dziedzictwo cnoty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, ss. 1–17.
- Gadamer, H.G. 1993. Prawda i metoda. Kraków: Inter Esse.
- Górecki, M. 2007. Trajektoria. W: Pilch, T. red. Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. VI. Warszawa: Wydawnictwo Żak, ss. 778–780.
- Harris, R. 1988. Language, Saussure and Wittgenstein. How to Play Games with Words. London – New York: Routledge.
- MacIntyre, A. 1996. Dziedzictwo cnoty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Nowak-Dziemianowicz, M. 2016. Walka o uznanie w narracjach. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSW.
- Schütze, F. 2012. Koncepcja świata społecznego w symbolicznym interakcjonizmie oraz organizacja wiedzy w nowoczesnych, złożonych społeczeństwach. W: Kaźmierska, K. red. Metoda biograficzna w socjologii. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, ss. 489–514.
- Schütze, F. 2012. Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej. W: Kaźmierska, K. red. Metoda biograficzna w socjologii. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, ss. 11–56.
- Schütze, F. 1997. Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej. Studia Socjologiczne. 1, ss. 11–56.
- Ślęzak, M. 2005. Trajektoria cierpienia jako kategoria analizy w badaniach etnicznych (propozycje badań). W: Leoński, J. i Kołodziej-Duraś, A. red. W kręgu socjologii interpretatywnej – zastosowanie metod jakościowych. Szczecin: Wydawnictwo Economicus, ss. 304–319.
- Taylor, Ch. 2001. Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej. Warszawa: PWN.
- Witkowski, L. 2013 Autorytet i wartości u stóp ER(R)GO. Teoria – Literatura – Kultura. 1 (26), ss. 44–69.
identity community critical research badania krytyczne narracyjność indywidualizm narrative individualism pamięć wspólnota tożsamość memory