Tożsamość i postawy młodzieży akademickiej – polsko-czeskie studium porównawcze

  • Author: Alina Szczurek-Boruta
  • Institution: Uniwersytet Śląski w Katowicach
  • ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7705-4398
  • Year of publication: 2024
  • Source: Show
  • Pages: 192-206
  • DOI Address: https://doi.org/10.15804/em.2024.03.13
  • PDF: em/26/em2613.pdf

Identity and attitudes of academic youth – a Polish-Czech comparative study

The article is a report on comparative studies carried out in the PolishCzech borderland in 2022–2023 among pedagogy students of Polish and Czech universities. The research was placed in the objectivist paradigm and the survey method was applied. The study was aimed at determining the sense of identity of young people, at learning about values, attitudes towards other nations and types of intergroup interactions taking place in the borderland. In order to check whether there are statistically significant differences between the groups in the responses to individual questions, the Mann-Whitney U test was used. In the context of the obtained results, it can be concluded that academic youth from the Polish and Czech parts of the borderland attribute significant importance to belonging to one biological species inhabiting the earth (no statistically significant differences between groups). Polish youth are similar to their peers living in the Czech Republic. The similarities pertain to identification in the system: person – gender – nationality, to positive attitude towards other nations and to values. There are statistically significant differences between the two cohorts in their attitudes towards individual nations and in their assessment of the types of social interactions occurring in the borderland. The specificity and differences have their sources in the sociocultural, political and economic situation of the country in which the young live and in the educational system to which they have been subjected. The future is a never-ending project that is constantly changing. Borderland research is the analysis of contexts in which the construction of the vision and the use of the realities of the existing social space take place. Research on academic youth provides information not only about its condition and the image of contemporary borderland, but also about its desired shape.

Artykuł to komunikat z badań porównawczych realizowanych na pograniczu polsko-czeskim w latach 2022–2023 wśród studentów pedagogiki polskich i czeskich uniwersytetów. Badania ulokowano w paradygmacie obiektywistycznym, zastosowano metodę ankiety. Celem badań było określenie poczucia tożsamości młodzieży, poznanie wartości, stosunku do innych narodów oraz typów interakcji międzygrupowych występujących na pograniczu. W celu sprawdzenia, czy są istotne statystycznie różnice między grupami w odpowiedziach na poszczególne pytania, zastosowano test U Manna–Whineya. W kontekście uzyskanych wyników można stwierdzić, że młodzież akademicka z polskiej i czeskiej części pogranicza przypisuje istotne znaczenie przynależności do jednego gatunku ludzkiego zamieszkującego powierzchnię ziemi (brak statystycznie istotnych różnic między grupami). Humanizm przyszłych nauczycieli jest wyrazem przekonania, że ludzie zdołają rozwiązać problemy współczesności, korzystając z racjonalnych środków i w oparciu o pozytywny światopogląd. Młodzież polska jest podobna do swoich rówieśników żyjących w Czechach. Podobieństwa dotyczą identyfikacji w układzie człowiek–płeć–narodowość; pozytywnego nastawienia do innych narodów, wartości. Gwarantem dobrostanu i bezpieczeństwa dla młodzieży są pokój na świecie, wolności obywatelskie, przyjazne stosunki z innymi ludźmi. Istnieją statystycznie istotne różnice pomiędzy dwiema kohortami w ich stosunku do poszczególnych narodów oraz w ocenie typów interakcji społecznych występujących na pograniczu. Specyfika i odmienności mają źródła w sytuacji społeczno-kulturowej, politycznej i gospodarczej kraju, w którym żyje młodzież, oraz w systemie edukacji, którego oddziaływaniu podlegała i podlega. Przyszłość to niekończący się projekt, w którym nieustannie następuje zmiana. Badanie pogranicza to analiza kontekstów, w których ma miejsce konstruowanie i wykorzystanie realiów istniejącej przestrzeni społecznej i wizji. Badania młodzieży akademickiej nie tylko mówią o jej kondycji, o obrazie dzisiejszego pogranicza, ale i o pożądanym jego kształcie.

REFERENCES:

  • Bereday, G.Z.F. 1964. Comparative Method in Education. New York: Holt, Rinehart and Winston Inc., ss. 21–28.
  • Berger, P.L. and Luckmann, T. 1983. Społeczne tworzenie rzeczywistości. Tłum. J. Niżnik. Warszawa: PIW.
  • Bertrand, A.L. 1973. Basic Socjology. New York: Appleton-Century-Crofts.
  • Brzeziński, J. 2020. Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Cybal-Michalska, A. 2006. Tożsamość młodzieży w perspektywie globalnego świata. Studium socjopedagogiczne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
  • Komunikat z badań CBOS, Stosunek do innych narodów. 2020, nr 1. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_031_20.PDF
  • Kwieciński, Z. 1995. Socjopatologia edukacji. Olecko: MWN, ss. 13–20.
  • Kurcz, Z. 2008. Przedmiot socjologii pogranicza w świetle polskich doświadczeń. W: Kurcz, Z. red. Polskie pogranicza w procesie przemian. T.1. Wałbrzych: Wałbrzyska Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości, ss. 19–28.
  • Lewowicki, T. i Grabowska, B. red. 1998. Młodzież i tolerancja. Cieszyn: Uniwersytet Śląski – Filia w Cieszynie.
  • Melosik, Z. 2013. Kultura popularna i tożsamość młodzieży. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
  • Melchior, M. 1990. Społeczna tożsamość jednostki. Warszawa: Wydawnictwo UW.
  • Oettingen, G. and Mayer, D. 2002. The motivating function of thinking about the future: expectations versus fantasies. Journal of Personality and Social Psychology. 83 (5), pp. 1198–1212.
  • Ogrodzka-Mazur, E. 2021. Identyfikacje narodowe młodzieży akademickiej jako efekt kategoryzowania społecznego na pograniczu polsko--czeskim. Edukacja Międzykulturowa. 15, ss. 221–237. DOI: 10.15804/ em.2021.02.12.
  • Rusek, H. 1997. Kulturowe wzory życia polskich rodzin na Zaolziu a asymilacja. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
  • Schwartz, S. et al. 2022. The role of psychologists in international migration research: Complementing other expertise and an interdisciplinary way forward. Migration Studies. 10 (2). pp. 356–373. DOI:10.1093/migration/mnz054.
  • Sadowski, A. 1995. Charakter międzyetnicznego współżycia na polsko-białoruskim pograniczu. W: Nikitorowicz, J. red. Edukacja międzykulturowa. W kręgu potrzeb, oczekiwań i stereotypów. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie „Trans Humana”, ss. 45–58.
  • Sadowski, A. 2004. Pogranicza i multikulturalizm w warunkach Unii Europejskiej. W: Krzysztofek, K. i Sadowski, A. red. Implikacje dla wschodniego pogranicza Polski. T. 1. Białystok: Uniwersytet w Białymstoku, ss. 15–27.
  • Stulik, D. 2021. Zrozumieć Czechy – kraj Grupy Wyszehradzkiej najbardziej skierowany ku Berlinowi. https://wszystkoconajwazniejsze.pl/david-stulik-czechy-sa-bardziej-odchylone-na-zachod-niz-inne-kraje-grupy-wyszehradzkiej/ (21.03.2021).
  • Szafrańska, A. 2020. Funkcjonowanie na pograniczu a spostrzeganie zróżnicowania kulturowego w deklaracjach polskich i czeskich studentów. Lubelski Rocznik Pedagogiczny. T. XXXIX, z. 4, ss. 39–52. DOI 10.17951/lrp.2020.39.4.39–52.
  • Szczurek-Boruta, A. 2007. Zadania rozwojowe młodzieży i edukacyjne warunki ich wypełniania w środowiskach zróżnicowanych kulturowo i gospodarczo – studium pedagogiczne. Katowice: Wydawnictwo UŚ, ss. 335–367.
  • Węziak-Białowolska, D. 2013. Model kapitału intelektualnego regionu. Koncepcja pomiaru i jej zastosowanie. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.

forms/types of intergroup interactions attitude towards other nations formy/typy interakcji międzygrupowych stosunek do innych narodów badania porównawcze comparative studies przyszli nauczyciele future teachers pogranicze wartości tożsamość młodzież youth Borderland identity

Wiadomość do:

 

 

© 2017 Adam Marszałek Publishing House. All rights reserved.

Projekt i wykonanie Pollyart