Małżeństwo w perspektywie badań międzykulturowych
- Institution: Uniwersytet Szczeciński
- Year of publication: 2018
- Source: Show
- Pages: 42-60
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/em.2018.01.03
- PDF: em/8/em803.pdf
Rozwój psychologii kulturowej i badań międzykulturowych dostarcza nowych narzędzi opisu i analizy instytucji małżeństwa. Jest ono już nie tylko systemem o określonych funkcjach, ale także związkiem, którego cechy i sposób funkcjonowania są w istotnym stopniu regulowane przez wartości i normy kulturowe. Koncepcje wartości kulturowych stanowią dobrą podstawę interpretacji życia małżeńskiego w kontekście porównań różnych systemów wartości. Wyjaśniają one, jak definiowana jest miłość jako ważna zasada doboru w pary i jak kształtują się relacje małżeńskie (władza, atrakcyjność wzajemna, komunikowanie się, konflikty i negocjacje), szczególnie w przypadku małżeństw wielokulturowych, do których partnerzy wnoszą różne doświadczenia i tradycje.
Marriage in the perspective of intercultural studies
The development of culture psychology and intercultural studies provides new tools for describing and analysing the institution of marriage. It is not any longer only a system of specified functions but also a relation of which the features and the way of functioning is largely regulated by cultural values and norms. The concepts of cultural values constitute a good foundation for interpreting marital life in the context of comparisons between various systems of values. They explain how love is defined as an important principle of couple matching and how marital relations are shaped (power, mutual attractiveness, communication, conflicts and negotiations), especially in the case of multicultural marriages, into which partners bring in different experiences and traditions.
REFERENCES:
Literature:
- Adamski, F. 1984. Socjologia małżeństwa i rodziny. Wprowadzenie. Warszawa: PWN.
- Adamski, F. 1995. Miłość. Małżeństwo. Rodzina. Kraków: WAM
- Arrindel, W. A. i Luteijn, F. 2000. Similarity between intimate partners for personality traits as related to individual levels of satisfaction with life. Personality and Individual Differences. 28, pp. 629–637.
- Ataca, B. i Berry, J. W. 2002. Psychological, sociocultural, and marital adaptation of Turkish immigrant couples in Canada. International Journal of Psychology. 37, 1, pp. 13–26.
- Bates, P.P.G. 1983. Optimal outbreeding. In: Bateson, P.P.G. (ed.). Mate choice. Cambridge: Cambridge University Press, pp. 257–277.
- Bond, M.H. and Cheung, M.K. 1984. Experimenter language choice and ethnic affirmation by Chinese trilinguals in Hong Kong. International Journal of Intercultural Relations. 8, pp. 347–356.
- Bradley, H. 2008. Płeć. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
- Buss, D. 1994. Mate preferences in 37 cultures. In: Lonner, W.J. and Malpass, R.S. eds. Psychology and culture. Needham Heights: Allyn and Bacon.
- Buss, D. 2003. Ewolucja pożądania. Gdańsk: GWP.
- Cerroni-Long, E.L. 1984. Marrying Out: Socio-Cultural and Psychological Implications of Intermarriage. Journal of Comparative Family Studies. XVI, 1, pp. 28–45.
- Costa, P.T. and McCrae, R.R. 1992. Professional manual: Revised NEO-Five-Factor Inventory. Lutz: Psychological Assessment Resources.
- Epstein, E. and Guttman R. 1984. Mate selection in man: evidence theory and outcome. Social Biology. 31, pp. 243–278.
- Fontaine, G. 1990. Cultural diversity in intimate intercultural relationships. In: Cahn, D. ed. Intimates in conflict: A communication perspective. Hillsdale: Erlbaum.
- Hall, E. 2001. Poza kulturą. Warszawa: PWN.
- Jabłoński, D. i Ostasz, L. 2001. Zarys wiedzy o rodzinie, małżeństwie, kohabitacji i konkubinacie. Olsztyn: Adiaphora.
- Janicka, I. i Niebrzydowski, L. 1994. Psychologia małżeństwa. Zafascynowanie partnerem. Otwartość. Empatia. Miłość. Seks. Łódź: UŁ.
- Kagitcibasi, C. 1986. Status of women in Turkey, Cross-cultural perspectives. International Journal of Middle East Studies. 18, pp. 485–499.
- Katriel, T. 1986. Talking straight: Dugri speech in Israeli Sabra culture. New York: Cambridge University Press.
- Kaźmierczak, M. 2008. Oblicza empatii w relacjach małżeńskich. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: UG.
- Kopelman, R.E. and Lang, D. 1985. Alliteration in mate selection: does Barbara marry Barry? Psychological Reports. 56, pp. 791–796.
- Krzyszkowski, J. 1992. Familiocentryzm a praktyka życia rodzinnego młodych Polaków, Jugend und Wertewandel in Polen und der Bundesrespublik Deutschland. Deutsches Jugendinstitut (Hrs) Monachium, pp. 137–151.
- Kwiatkowski, P. 2002. Preferowane wartości a zadowolenie z małżeństwa. Małżeństwo i Rodzina. 2, ss. 28–31.
- Laungani, P.D. 2007. Understanding cross-cultural psychology. Eastern and Western perspectives. London: Sage.
- Lockenhoff, C.E., Chan, W., McCrae, R.R., De Fruyt, F., Jussim, L., De Bolle, M., Costa, P.T. Jr., Sutin, A R., Realo, A., Allik, J., Nakazato, K., Shimonaka, Y., Hrebickova, M., Graf, S., Yik, M., Fickova, E., Brunner-Sciarra, M., Leibovich de Figueora, N., Schmidt, V., Ahn, C., Ahn, H.N., Aguilar-Vafaie, M.E., Siuta, J., Szmigielska, B., Cain, T.R., Crawford, J.T., Mastor, K.A., Rolland, J.,P., Nansubuga, F., Miramontez, D.,R., Benet-Martinez, V., Rossier, J., Bratko, D., Marusic, I., Halberstadt, J., Yamaguchi, M., Knezevic, G., Martin, T.A., Gheorghiu, M., Smith, P.,B., Barbaranelli, C., Wang, L., Shakespeare-Finch, J., Lima, M.,P., Klinkosz, W., Sękowski, A., Alcalay, L., Simonetti, F., Avdeyeva, T.,V., Pramila, V.,S. and Terracciano, A. 2014. Gender stereotypes of personality: Universal and accurate? Journal of Cross-Cultural Psychology. 45 (5), pp. 675–694.
- Lucas, T.W., Wendorf, C.A., Imamoglu, E.O., Shen, J., Parkhill, M.R., Weisfeld, C.C. and Weisfeld, G.E. 2004. Marital satisfaction in four cultures as a function of homogamy, male dominance and female attractiveness. Sexualities, Evolution& Gender. 6, pp. 2–3, 97–130.
- McCrae, R.R., Terracciano, A. & 78 Members of the Personal Profiles of Cultures Project. 2005. Universal features of personality traits from the observer’s perspective: Data from 50 cultures. Journal of Personality and Social Psychology. 88, pp. 547–561.
- Miluska, J. 2003. Proces akulturacji a agresja społeczna. W: Ambrozik W. i Zieliński F. red. Młodociani mordercy. Studia nad agresją i zbrodnią. Poznań: PTPN, ss. 133–150.
- Munro, B. and Adams, G. 1978. Love American style: a test of role structure theory on changes in attitudes toward love. Human Relations. 31, pp. 215–228.
- Nowa Encyklopedia Powszechna PWN. T. IV. 1997. Warszawa: PWN.
- Penton-Voak, I.S., Perrett, D.I. and Peirec, J.W. 1999. Computer graphic studies of the role of facial similarity in judgments of attractiveness. Current Psychology, 18, pp. 104–188.
- Plopa, M. 2007. Psychologia rodziny: teoria i badania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Queen, S.A. and Habenstein, R.W. 1967. The family in various cultures. Philadelphia: Lippincott Company.
- Rostowski, J. 1987. Zarys psychologii małżeństwa. Psychologiczne uwarunkowania dobranego związku małżeńskiego. Warszawa: PWN.
- Ryś, M. 1999. Psychologia małżeństwa w zarysie. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej MEN.
- Rządowa Rada Ludnościowa 2011. Raport z 2011. Warszawa, www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/bip/BIP_raport_2010–2011.pdf (18.12 2012).
- Samson, A. 2001. Jak przetrwać w małżeństwie. Warszawa: Wydawnictwo Książkowe Twój Styl.
- Smith, P.B. and Bond, M.H. 1994. Social psychology across cultures. Analysis and perspectives. Needham Heights: Allyn& Bacon.
- Schmidt, D.P., Realo, A., Voracek, M. and Allik, J. 2008. Why can’t a man be more like a women? Sex differences in Big Five personality traits across 55 cultures. Journal of Personality and Social Psychology. 94, pp. 168–182.
- Spanier, G.B. and Lewis, R.A. 1980. Marital quality. A review of the seventies. Journal of Marriage and the Family. 42, pp. 825–839.
- Szewczyk, M. 2009. Szczęście małżeńskie w perspektywie psychologiczno-socjologicznej. W: Muszyński W. red. Kocha się raz? Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Szczepański, J. 1972. Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.
- Terracciano, A., Abdel-Khalek, A.M., Adam, N., Adamova, L, Ahn, C., Ahn, H.N. and McCrae R.R. 2005. National character does not reflect mean personality traits levels in 49 cultures. Science. 301, pp. 96–100.
- Triandis, H.C. 1994. Culture and Social behawior. In: Lonner, W.J. and Malpass, R.S. eds. Psychology and culture. Needham Heights: Allyn and Bacon.
- Trivers, R. 1972. Parental investment and sexual selection. In: Campbell B. ed. Sexual selection and the descent of man: 1871–1971. Chicago: Aldine.
- Trivers, R. 1985. Social evolution. Menlo Park: The Benjamin/Cummings Publishing Company.
- United Nations. Department of Economic and Social Affairs. Population Division. 2013. www.geohive.com/earth/population_now.aspx
- Williams, J.E. and Best, D.L. 1994. Cross-cultural views of women and men. In: Lonner, W.J. and Malpass, R.S. eds. Psychology and culture. Needham Heights: Allyn and Bacon.
- Ziemska, M. 1979. Rodzina a osobowość. Warszawa: „Wiedza Powszechna”.
psychologia kulturowa małżeństwo małżeństwo wielokulturowe badania międzykulturowe