Die soziale Distanz von polnischen Auswanderern zu Fremden in einem neuen soziokulturellen Umfeld

Niniejszy artykuł jest próbą opisania zjawiska najnowszych migracji Polaków, które mają miejsce po 2004 roku, kiedy Polska stała się państwem członkowskim Unii Europejskiej i kiedy wielu Polaków znalazło zatrudnienie za granicami własnego kraju. Większość migrantów z Polski, relatywnie dobrze wykształconych, młodych i mających przykre doświadczenia w kraju wysyłającym, radzi sobie w nowych okolicznościach społecznych i zawodowych całkiem dobrze i wyraża zadowolenie z powodu podjęcia decyzji o wyjeździe. Z tego punktu widzenia problematyka migracji jest bardzo ważna i aktualna. Kiedy ludzie migrują z jednego narodu czy kultury do odmiennych, ich tożsamość kulturowa oraz ich poczucie przynależności podlega zmianom. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: W jakim stopniu środowisko społeczno-kulturowe różnicuje dystans społeczny wobec obcych emigrantów polskich w Niemczech, ludności miejscowej oraz Polaków zamieszkujących w kraju? W prezentowanym artykule poruszone zostały różnice dotyczące dystansu społecznego badanych wobec osób innych narodowości oraz wobec wyznawców innych religii.

Social distance of Polish emigrants to Others in a new sociocultural environment

This work is an attempt to describe the phenomenon of the latest migration of Poles, which took place after 2004, when Poland became a member state of the European Union and when many Poles found employment abroad. The majority of migrants from Poland, relatively well-educated, young and having unpleasant experiences in the home country, manage quite well in the new social and professional circumstances and are satisfied with the decision to leave. From this point of view, migration is very important and timely. When people migrate from one nation or another to another, they take their identity with them. In a new culture, their cultural identity and their sense of belonging are subject to change. The author tries to answer the question to what extent the socio-cultural environment diversifies the social distance towards foreign Polish emigres in Germany, the local population and Poles living in the country. The presented work discusses differences regarding the social distance of respondents towards people of other nationalities and towards followers of other religions.

References:

• Babka von Gostomski, Ch. 2016. Aspekte der Integration von zugewanderter rumänischen und polnischen Staatsangehoörigen in Deutschland. Nürn­berg: BAMF – Kurzanalyse, ss. 1–12.
• Bähr, J. 1995. Internationale Wanderungen in Vergangenheit und Gegenwart. Geographische Rundschau. 47 (7–8), ss. 405–409.
• Bera, R. 2012. Poczucie odpowiedzialności zawodowej osób migrujących za­robkowo. Perspektywa pedagogiczna. Lublin: UMCS.
• Boensch, M. 2013. Kulturelle Unterschiede in der deutsch-polnischen Wirt­schaftskommunikation – Fiktion oder Realität? Eine soziokulturelle Um­weltanalyse. Europa-Universität Viadrina Frankfurt: Kulturwissenschaft­liche Fakultät.
• Breitkreuz, R. 2009. Analyse der Push-und Pull-Faktoren der Migration. Ta­schenbuch. Norderstedt: Grin Verlag.
• Brzozowski, P. 2007. Wzorcowa hierarchia wartości. Polska, Europejska czy Uniwersalna? Lublin: UMCS.
• Burszta, W. J. 1998. Antropologia kultury. Poznań: UAM.
• Cieciuch, J. 2009. Nadzieja jako moderator związku poczucia koherencji z preferencjami wartości. Warszawa: Referat na Sympozjum Towarzystwa Fides et ratio.
• Czerwiński, M. 1976. Pojęcie stylu życia i jego implikacje. W: Siciński, A. red. Styl życia. Koncepcje i propozycje. Warszawa: PWN, ss. 33–69.
• Gumperz, J.J. 1982. Discourse Strategies. Cambridge: Cambridge University Press.
• Hall, T.E. 1976. Beyond Culture. New York: Anchor Books ed.
• Heller, M. 1987. Language and Identity. In: U. Ammon et al. eds. Sociolingu istics/Soziolinguistik. Ein internationales Handbuch zur Wissenschaft von Sprache und Gesellschaft (HKS 3.1.). Berlin: Walter de Gruyter, pp. 780– –784.
• Jawłowska, A. 1976. Styl życia a wartości. W: Siciński, A. red. Styl życia. Kon­cepcje i propozycje. Warszawa: PWN, ss. 205–239.
• Kaczmarek, G. 1986. Zróżnicowanie społeczne a styl życia – studium anali­tyczne. Warszawa – Poznań: PWN.
• Kaczmarczyk, P. 2008. Arbeitsmigration und der polnische Arbeitsmarkt. Ber­lin: Working Paper des Progressiven Zentrums.
• Kubinowski, D. 2010. Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia – Metodyka – Ewaluacja. Lublin: UMCS.
• Lee, E.S. 1972. Eine Theorie der Wanderung. In: Széll, G. Hrsg. Regionale Mo­bilität: elf Aufsätze. München: Nymphenburger Verl.-Handl, pp. 115–129.
• Mead, G.H. 1973. Geist, Identität und Gesellschaft aus der Sicht des Sozialbe­haviorismus. Auflage 18. Berlin: Suhrkamp Verlag.
• Mechtenberg, T. 2013. Interkulturelle Empathie: Beiträge zur deutsch-polni­schen Verständigung (Europäische Studien zur Germanistik, Kulturwis­senschaft und Linguistik. Band 4. Frankfurt am Main: Peter Lang GmbH, Internationaler Verlag der Wissenschaften.
• Nikitorowicz, J. i Sobecki, M. red. 1999. Edukacja międzykulturowa w wymi­arze instytucjonalnym. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie „Trans Humana”.
• Neubert, Stefan, Roth, Hans-Joachim, und Yildiz Erol. 2013. Multikultura­lität in der Diskussion: Neuere Beiträge zu einem umstrittenen Konzept (Interkulturelle Studien). Wiesbaden: Springer VS.
• Norton, B. 2000. Identity and Language Learning: Gender, Ethnicity and Educational Change. Essex: Pearson Education.
• Olbrycht, K. 2004. Miejsce koncepcji człowieka w edukacji ku wartościom. W: Szerląg, A. red. Edukacja ku wartościom. Kraków: Oficyna Wyda­wnicza „Impuls”, ss. 61–69.
• Oswald, I. 2007. Migratiossoziologie. Konstanz: UTB GmbH.
• Palska, H. 1999. Styl życia. Stan badań i nowe potrzeby badawcze. W: Gawin, D. red. Homo eligens: społeczeństwo świadomego wyboru. Warszawa: Wy­dawnictwo IFiS PAN, ss. 53–68.
• Piore, M.J. 1979. Birds of Passage: Migrant Labor and Industrial Societies. Cambridge: Cambridge University Press.
• Plopa, M. 2005. Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Pflugbeil, S.D. 2005. Auswirkungen der internationalen Migration auf die Bundesrepublik Deutschland. Theoretische und empirische Analysen vor dem Hintergrund der EU-Osterweiterung. Regensburg: Wirtschaftswis­senschaftliche Fakultät der Universität.
• Pries, L. 2008. Transnationalisierung der sozialen Welt. Sozialräume jenseits von Nationalgesellschaften. Berlin: Suhrkamp Verlag.
• Schubert, K. und Klein, M. 2006. Das Politiklexikon (4th. Edition). Bonn: Dietz.
• Siebert, H. 1995. Internationale Migrationen aus wirtschaftswissenschaftli­cher Sicht. Geographische Rundschau. 47 (7–8), ss. 405–409.
• Simmel, G. 2006. Die Großstädte und das Geistesleben. Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
• Simmel, G. 1908. Untersuchungen über die Formen der Vergesell­schaftung. Leipzig: Duncker & Humblot.
• Sjastaad, L.A. 1962. The Costs and Returns of Human Migration. The Journal of Political Economy. 70, pp. 80–93.
• Stark, O. 1991. The Migration of Labor. New York: Blackwell Pub.
• Suchodolski, B. 1979. Kształt życia. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Śliwerski, B. 1998. Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Todaro, M.P. 1980. Internal migration in developing countries: A survey. In: Easterlin, R.A. ed. Population and Economic Change in Developing Coun­tries. Chicago: University of Chicago Press, pp. 361–401.
• Wirz, J. 1997. The Future of DNA. Luxemburg: Springer.