Nauczyciel – lider lokalny. Doświadczenia pracy w środowisku zróżnicowanym kulturowo

Autorka podkreśla wychowawczą rolę środowiska lokalnego w socjalizacji i kulturalizacji młodego pokolenia. Zakłada, że udział w różnorodnych lokalnych działaniach buduje świadomość przynależności do określonej grupy, określonego terytorium. Prezentuje wyniki szerszych badań studentów pedagogiki, przyszłych nauczycieli dotyczących poczucia wspólnotowości. Koncentruje się na: identyfikacji lokalnej, stosunku do wartości kulturowych, miejsca oraz aktywności społecznej. W konkluzji stwierdza, że praca edukacyjna, wychowawcza nauczyciela jest zadaniem związanym z misją zorientowaną aksjologicznie, czyli na kształtowanie wartości i postaw, której odniesieniem powinny być wartości kulturowe miejsca – kultura lokalna, ale również misją zorientowaną na kształtowanie nowych wzorów zaangażowania społecznego, obywatelskiego.

Teacher – a local leader. Work experiences in the culturally diversified environment

The authoress emphasizes the role of the local environment in socialization and culturalization of the young generation. What she assumes is that participation in various local activities builds the awareness of belonging to a particular group and a particular territory. The research results are presented of extensive studies of pedagogy students (future teachers) on the feeling of community.The focus is on: local identification, the attitude to cultural values, the place and social activity. The conclusion comprises the statement that the teacher’s educational work is a task associated with axiologically oriented mission – in other words, oriented towards shaping the values and attitudes which refer to cultural values of the place (local culture). However, this task should be also associated with the mission oriented towards shaping new patterns of social and civil engagement.

REFERENCES:

• Ahlbrant R. S., Cunningham J. : A new public policy for neighborhood pres­ervation. New York 1979, Praeger.
• Aktywność społeczna w organizacjach obywatelskich. CBOS luty 2012. http://cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_018_12.PDF (3.12.2013).
• Doolittle R.J., MacDonald D.: Communication and a sense of community in a metropolitan neighborhood: A factor analytic examination. „Communi­cation Quarterly” 1978, No. 26 (3).
• Dróżka W.: Wartości edukacyjne osoby nauczyciela. W: T. Kukołowicz, M. No­wak (red.): Pedagogika ogólna. Problemy aksjologiczne. Lublin 1997, RW KUL.
• Giddens A.: Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa 2002, PWN.
• Halbwachs M.: Społeczne ramy pamięci. Warszawa 2008, PWN.
• Kłoskowska A.: Kultury narodowe u korzeni. Warszawa 1996, PWN.
• Kozielecki J.: Człowiek wielowymiarowy. Warszawa 1998, Wydawnictwo Aka­demickie „Żak”.
• Lalak D.: Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedago­gicznej. Warszawa 2010, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Merton R. K.: Teoria socjologiczna i struktura społeczna, tłum. Ewa Moraw­ska, Jerzy Wertenstein-Żuławski, wyd. II, Warszawa 2002, WN PWN.
• Muszyńska J.: Kreowanie społecznej rzeczywistości współczesnej młodzieży. Lokalny wymiar konstruowania tożsamości. W: T. Bajkowski, K. Sawicki: Młodzież. Kultura. Tożsamość. Białystok 2012, Wydawnictwo Uniwersy­teckie „Trans Humana”.
• Muszyńska J.: Od regionu do lokalności – ku społeczeństwu obywatelskiemu. „Pedagogika Społeczna” 2012, nr 1.
• Muszyńska J.: Więzi społeczne na pograniczu – rozważania teoretyczne. Kon­teksty edukacji regionalnej. „Pogranicze. Studia Społeczne” Tom XVII. cz. I. „Edukacja międzykulturowa”. Białystok 2011, Wydawnictwo Uni­wersytetu w Białymstoku.
• Nikitorowicz J.: Edukacja regionalna i międzykulturowa. Warszawa 2009, WAiP.
• Putnam R. D.: Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych. Warszawa 2008, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Riger S., Lavrakas P. J.: Community ties: Patterns of attachment and social interaction in urban neighborhoods. “American Journal of Community Psychology” 1981, No. 9.
• Sosnowski A.: Wyznaczniki zmiany społecznej. Młodzież – lokalność – trans­formacja. Szczecin 2002, Wydawnictwo Naukowe US.
• Szczepański M. S.: Podróże po mniejszym niebie. Ojczyzna prywatna w socjo­logicznym oglądzie. W: M. Dymicka, Z. Opacki (red.): Tożsamość miejsca i ludzi. Gdańszczanie i ich miasto w perspektywie historyczno-socjologicz­nej. Warszawa 2003, Oficyna Naukowa.
• Szkudlarek T.: Miejsce, przemieszczenie, tożsamość. W: J. P. Hudzik, J. Mi­zińska: Pamięć, miejsce, obecność. Współczesne refleksje nad kulturą i ich implikacje pedagogiczne. Lublin 1997, Wyd. UMCS.
• Tönnies F.: Wspólnota i stowarzyszenie, Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury. Warszawa 1988, PWN.
• Znaniecki F.: Współczesne narody. Warszawa 1990, PWN.
• Wroczyński R.: Pedagogika społeczna. Warszawa 1985, PWN.
• Wybory samorządowe – znaczenie, zainteresowanie, deklaracje udziału w głosowaniu, CBOS wrzesień 2010. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2010/K_132_10.PDF (3.12.2010).
• mpips.gov.pl/download/gfx/mpips/pl/ (28.12.2013).