Wrażliwość międzykulturowa studentów z pogranicza polsko-ukraińskiego
- Year of publication: 2017
- Source: Show
- Pages: 113-129
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/em.2017.07
- PDF: em/6/em607.pdf
Kompetencje do komunikacji międzykulturowej zostały uznane jako niezbędne do funkcjonowania we współczesnej rzeczywistości społecznej, czego przykładem jest m.in. aktywność młodzieży w programach wymiany międzynarodowej na uczelniach w ramach programu Erasmus czy uczestnictwo uczniów szkół ponadgimnazjalnych w programie Comenius. Wzrosła również popularność podejmowania przez młodzież studiów na uczelniach poza granicą własnego kraju. Ten rodzaj kontaktów sprzyja poznawaniu odmiennych kodów kulturowych, dostrzeganiu i oswajaniu się z Innością, uczeniu się i budowaniu poprawnych relacji międzykulturowych. Inność na poziomie kultury stała się elementem codzienności także z powodu migracji ekonomicznych, turystyki kulturowej czy współpracy ponadgranicznej w sferze ekonomiczno-gospodarczej w ramach programów unijnych. Warto podkreślić, że kiedy nie dochodzi do faktycznego kontaktu pomiędzy jednostkami, wówczas Inny może być postrzegany stereotypowo, często jako zagrażający, a nie interesujący. Literatura naukowa, w tym polska, dostarcza wielu opracowań na temat efektów międzykulturowych relacji1, tym samym tworząc coraz szerszą perspektywę proponowanych rozwiązań i ujęć metodologicznych: sposobów zbierania danych i pomiaru tych kompetencji. Dla pedagogów otworzyła się zatem przestrzeń wymiany myśli, kreślenia nowych rozwiązań edukacyjnych i wychowawczych. Także weryfikowania i pogłębiania dotychczasowych wyników badań nad kompetencjami do komunikacji międzykulturowej. W niniejszym tekście zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych wśród studentów polskich i ukraińskich studiujących na uczelniach wyższych w Lublinie. Do badań wykorzystano Skalę Wrażliwości Międzykulturowej autorstwa G. Chena i W. Starosty2 przetłumaczoną na język polski i ukraiński. Jest to pierwsze w Polsce badanie tym narzędziem i traktowaliśmy je jako pilotażowe.
The Polish-Czech borderland as a space of building transfrontier cooperation – the teachers’ perspective
Borderland is a category which has been attributed many theoretical solutions – not only in the field of philosophy but also in sociology or pedagogy. Due to the presented analyses, the category of borderland in the territorial approach has been applied in this study – borderland is treated here as a territory, common space in which two or more ethnic-cultural groups function. The forms of coexistence are shaped through being side by side – by mutual contacts. This permeating of each other and the melting of cultures make borderland a very specific territory, a space where some norms can be worked out which determine the life near each other despite the noticed differences. The relations in the borderland depend on many factors. Some are associated with individual undertakings, some are initiated, promoted and implemented by institutions, organizations, associations and societies. The transfrontier collaboration in the Polish-Czech borderland is developing intensively. In the presented text, some analyses are presented of the obtained results of the studies conducted among teachers. The author focused on answering the question whether the respondents engage in transfrontier activities and how they evaluate them.
REFERENCES:
- U. nr 142, poz. 1590 ze zm. art. 1 ust. 2 Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa.
- U. 1993 nr 61 poz. 287. Dostęp: file:///C:/Users/Admin/AppData/Local/Temp/D19930287–1.pdf (5.10.2016).
- Europejska Karta Samorządu Terytorialnego, sporządzona w Strasburgu dnia 15 października 1985 r. Dz.U. 1994 nr 124 poz. 607. Dostęp: file:///C:/Users/Admin/AppData/Local/Temp/D19940607L.pdf (5.10.2016).
- Gajdzica A., Kubiczek B.: Wspieranie nauczycieli w środowisku mniejszościowym – na przykładzie działalności Centrum Pedagogicznego dla Szkolnictwa Narodowościowego w Czeskim Cieszynie. W: T. Lewowicki, A. Różańska, G. Piechaczek-Ogierman (red.): Wielokulturowość i problemy edukacji. Cieszyn – Warszawa – Toruń 2012, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Stowarzyszenie Wspierania Edukacji Międzykulturowej.
- Gwizdała J. P.: Euroregiony jako forma współpracy transgranicznej w Europie. „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2015, nr 74, t. 2.
- http://akcent.pctesin.cz/ (5.10.2016).
- http://uniaeuropejska.org/europejska-karta-samorzadu-lokalnego/ (5.10.2016).
- http://www.euroregion-nysa.eu/podstawowe-informacje (5.10.2016).
- http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/dokumenty/ustawa-z-dnia-11-wrzesnia-2015-r-o-zmianie-ustawy-o-europejskim-ugrupowaniu-wspolpracy-terytorialnej-poz-1884/ (5.10.2016).
- http://www.samochodowka.pszczyna.edu.pl/Projektyunijne,wiadomosci# (5.10.2016).
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Europejska_Karta_Region%C3%B3w_Granicznych_i_Transgranicznych (5.10.2016).
- http://www.pctesin.cz/old/BS-KS/index.php (5.10.2016).
- https://www.mswia.gov.pl/pl/aktualnosci/5087,dok.html (5.10.2016).
- Leoński Z.: Ustrój i zadania samorządu terytorialnego. W: S. Wykrętowicz (red.): Samorząd w Polsce. Istota, formy zadani Poznań 2004, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu.
- Witkowski L.: Ambiwalencje tożsamości z pogranicza kulturowego. W: M. M. Urlińska (red.): Edukacja a tożsamość etniczna. Toruń 1995, UMK.
- Witkowski L.: Uniwersalizm pogranicza. O semiotyce kultury Michała Bachtina w kontekście edukacji. Toruń 1991, Wydawnictwo Adam Marszałek.
wrażliwość międzykulturowa intercultural sensitivity komunikacja międzykulturowa intercultural communication intercultural competences kompetencje międzykulturowe edukacja międzykulturowa intercultural education