Aksjologiczne uwarunkowania postaw studentów kierunków pomocowych wobec osób starszych na przykładzie Polski i Niemiec – perspektywa międzykulturowa

Axiological determinants of the attitudes presented by students of aiding courses aimed at the elderly. The case of Poland and Germany – an intercultural perspective

Functioning in a culturally diverse world has become an everyday reality. European integration, globalisation, and migration of people have become contributing factors in this regard. In this context, a key role is played by intercultural education aimed at identifying, understanding, and supporting diversity. This article is empirical in nature. The survey objective was to diagnose and describe the attitudes and system of values of students of the helping professions towards older persons in Poland and Germany. The diagnostic survey was the research method used. Kogan’s Attitudes Towards Older People scale (Kogan OP Scale) and Schwartz’s Portrait Values Questionnaire (PVQ) were used in the survey. The survey was conducted from October to December 2018. German students (200 persons) constituted the main group, while Polish students (167 persons) were the comparison group. The survey results revealed statistically significant differences between Polish and German students in their attitudes to older persons.

Funkcjonowanie w świecie odmiennym kulturowo stało się codziennością. Czynnikami przyczyniającymi się do tego stała się integracja europejska, globalizacja, migracje ludności. W tym kontekście ważną rolę odgrywa edukacja międzykulturowa, której celem jest rozpoznanie, zrozumienie i wspieranie różnorodności. Artykuł ma charakter empiryczny. Celem badań uczyniono diagnozę i charakterystykę postaw oraz systemu wartości studentów kierunków pomocowych wobec osób starszych w Polsce i w Niemczech. Metodą badań był sondaż diagnostyczny. Do badań użyto Kwestionariusza Postaw wobec Ludzi Starszych P-LS N. Kogana oraz Kwestionariusza Portretów PVQ S. Schwartza. Badania były prowadzone w okresie od października do grudnia 2018 r. Grupę podstawową stanowili studenci niemieccy (200 osób), a grupę porównawczą – studenci polscy (167 osób). Wyniki badań wykazały istnienie statystycznie istotnych różnic w zakresie postaw wobec osób starszych pomiędzy polską i niemiecką młodzieżą akademicką.

REFERENCES:

• Bauman, Z. 2011. Kultura w płynnej nowoczesności. Warszawa: Narodowy Instytut Audiowizualny.
• Bramberger, A. 2008. Geschlechtersensible Soziale Arbeit, Wissenschaftliche Schriftenreihe des Zentrums für Zukunftsstudien – Salzburg, Band 10.
• Butler, R.N. 1980. Ageism: A foreword. Journal of Social Issues. 36 (2), ss. 8– –11.
• Bütow, B. und Munch, Ch. 2012. Soziale Arbeit und Geschlecht (Forum Frauen – und Geschlechterforschung). Münster: Verlag Westfälisches Dampfboot.
• Furmańska-Maruszak, A. 2019. Kto się opiekuje seniorami? O roli rodziny i roli państwa w porównaniach międzynarodowych. Dyskurs & Dialog. 2 (2), ss. 69–81.
• Giddens, A. 2001. Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gusset-Bährer, S. 2018. Demenz bei geistiger Behinderung. Waleska: Rein­hardt University.
• Kanios, A. 2021. Beliefs of Secondary School Youth and Higher Education Students About Elderly Persons: A Comparative Survey. Child and Ado­lescent Social Work Journal. 38 (2), ss. 131–137.
• Kanios, A. 2018. Postawy pracowników zawodów pomocowych wobec osób starszych a ich podmiotowe uwarunkowania. Lublin: Wydawnictwo Uni­wersytetu Marii Curie Skłodowskiej.
• Kantowicz, E. 2012. Pedagogika (w) pracy socjalnej. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Klauber, J., Schwinger, A., Greß, S., Kuhlmey, A. und Jacobs, K. red. 2020. Mehr Personal in der Langzeitpflege – aber woher? Pflege-Report 2019. New York: Springer.
• Kruse, A. 2009. Der Beitrag der Prävention zur Gesundheit im Alter – Per­spektiven für die Erwachsenenbildung. Bildungsforschung, 3 (2). http://www.bildungsforschung.org/Archiv/2006-02/gesundheit/ (24.02.2022).
• Lewowicki, T. 2017. Edukacja międzykulturowa – kilka lat później. Zmiana uwarunkowań, pytania o kondycję, wyzwania. Edukacja międzykulturowa. 2 (7), ss. 19–36.
• Lindmeier, B. i Oermann, L. 2017. Biographiearbeit mit behinderten Men­schen im Alter. Weinheim: Beltz Juventa.
• Lyn, X., Bryant, Ch. and Boldero, J. 2010. Measures for assessing student attitudes toward older people. Educational Gerontology. 37(1), ss. 12–26.
• Matusewicz, Cz. 1975. Psychologia wartości, Warszawa: Państwowe Wydaw­nictwo Naukowe.
• McConatha, J.T., Schnell, F., Volkwein, K., Riley, L. and Leach, E. 2003. Atti­tudes toward aging: a comparative analysis of young adults from the Uni­ted States and Germany. The International Journal of Aging and Human Development. 57 (3), ss. 203–15.
• Mika, S. 1984. Psychologia społeczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Pakuła, M. 2007. Postawy osób starszych wobec edukacji. Studium teoretycz­no-diagnostyczne. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skło­dowskiej.
• Popielski, A. 2008. Psychologia egzystencji. Wartości w życiu. Lublin: Wydaw­nictwo KUL.
• Prognoza ludności na lata 2014–2050. 2014. Warszawa: GUS.
• Szatur-Jaworska, B. 2005. Dyskryminacja ze względu na wiek w obszarze pomocy społecznej. W: Tokarz, B. red. Stop dyskryminacji ze względu na wiek. Warszawa: Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, ss. 74–82.
• Świdzińska, A. 2020. Edukacja międzykulturowa jako element kształcenia pracowników służb społecznych. Annales Universitatis Mariae-Curie­-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia. 1 (1), ss. 267–281.
• Theunissen, G. i Kulig, W. 2016. Inklusives Wohnen-Bestandsaufnahme von Wohnprojekten für erwachsene mit Behinderung in Deutschland. Stuttgart: Fraunhofer IRB Verlag.
• Tokarz, B. 2005. Postawy wobec starości i ludzi starszych. W: Tokarz, B. red. Stop dyskryminacji ze względu na wiek. Warszawa: Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, ss. 10–13.
• Trafiałek, E. 2014. Rodzina jako obszar aktywności i źródło wsparcia w ak­tywnym starzeniu się, W: Szukalski, P., Szatur-Jaworska, B. red. Aktywne starzenie się. Przeciwdziałanie barierom. Łódź: Uniwersytet Łódzki, ss. 152–163.
• Weissbrot-Koziarska, A. 2017. W pułapce samotności: pracownik socjalny wobec wykluczenia samotnych seniorów z lokalnej przestrzeni społecznej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psy­chologia. 30 (4), ss. 133–145.
• Wojciszke, B. 2006. Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. War­szawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Word Population Ageing 2019. 2020. United Nations, Department of Eco­nomic and Social Affairs, Population Division. World. New York, https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WorldPopulationAgeing2019-Report.pdf (30.05.2021).
• World Population Prospects 2019: Highlights, United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division, ONZ: New York, https://population.un.org/wpp/Publications/Files/WPP2019_Highlights.pdf (30.05.2021).