Estetyka codzienności. Analiza wzornictwa emocjonalnego

Daily Life Esthetics. An Analysis of Emotional Patterns

Modern industrial design successfully combines beauty with usefulness. To describe this trend the term „emotional design” has been created so as to emphasize that utility is a necessary but not a sufficient condition of market success. This form of design might have been a response to a customers’ need for everyday objects not only to be practical but also to be beautiful and to evoke emotions. The basic model of emotional design by Donald Norman involves emotions on three levels: visceral, behavioral and reflective. The application of psychological knowledge seems reasonable on each of these levels. Most importantly, such knowledge will contribute to a better understanding why associating an object with emotions works and how it can be used most effectively.

REFERENCES:

• Aboulafia A., Bannon L.J., Understanding Affect in Design: An Outline Conceptual Framework, „Theoretical Issues in Ergonomics Science” 2004, No. 5.
• Amic G., Michael K.W., Emotionalise Design, Emotional Design, Emotion Design. A New Perspective to Understand Their Relationships, „Emotion” 2008, No. 8.
• Aumer-Ryan P.R., Understanding Emotional Design: Origins, Concepts, and Implications, referat przygotowany na zajęcia kursowe INF 381, realizowane na Teksańskim Uniwersytecie w Austin, 2005, http://combinelabs.com/paul/docs/PAR-SynthesisPaper-EmotionalDesignLiterature-13pp-2005.pdf [dostęp 18.07.2011].
• Averill J., Inner Feelings, Worsk of Flesh, the Beast within, Deasise of the Mind, Driving Force, and Putting on a Show: Six Metaphors of Emotion And Their Theorethical Extensions [w:] Methapors in the History of Psychology, D.E. Leary (red.), Cambridge 1990.
• Averill J.R., Creativity in the Domain of Emotion [w:] Handbook of Cognition and Emotion, T. Dalgleish, M. Power (red.), London 1999.
• Badanie Fashion Trend, Raport z badania zrealizowanego przez Interaktywny Instytut Badań Rynkowych, Warszawa 2006.
• Bogunia-Borowska M., Reklama jako tworzenie rzeczywistości społecznej, Kraków 2004.
• Chlewiński Z., Hankała A., Jagodzińska M., Mazurek B., Psychologia pamięci, Warszawa 1997. Cupchik G.C., Emotion in Aesthetics: Reactive and Refl ective Models, „Poetics” 1994, No. 23.
• Cupchik G.C., The Design of Emotion [w:] Design and Emotion: The Experience of Everyday Things, D. McDonagh, P. Hekkert, J. van Erp (red.), London 2004.
• Czapiński J., Dyferencjał semantyczny, „Materiały do nauczania Psychologii” 1978, seria III, t. 3.
• Czyńska M., Ta sofa połyka, „Wysokie Obcasy” z dnia 8.07.2010.
• Demirbilek O., Sener B., Product Design, Semantics and Emotional Response, „Ergonomics” 2003, No. 46.
• Doliński D., Psychologiczne mechanizmy reklamy, Gdańsk 2003.
• Droit R.P., 51 zabaw (z) rzeczami. Doświadczanie codzienności, Gdańsk 2005.
• Falkowski A., Maruszewski T., Ścigała E., Spostrzeganie stanów wewnętrznych na przykładzie spostrzegania emocji [w:] Psychologia i poznanie, M. Materska, J. Tyszka (red.), Warszawa 1997.
• Fedorowicz A., Wyznawcy logo, „Focus” 2011, nr 190.
• Fizer J., Psychologizm i psychoestetyka: historyczno-krytyczna analiza związków, Warszawa 1991.
• Frijda N.H., Aesthetic Emotions and Reality, „American Psychologist” 1989, No. 44.
• Frijda N.H., Punkt widzenia psychologów [w:] Psychologia emocji, M. Lewis, J.M. Havi land-Jones (red.), Gdańsk 2005.
• Gladwell M., Punkt przełomowy. O małych przyczynach wielkich zmian, Warszawa 2005.
• Gołaszewska M., Zarys estetyki, Warszawa 1984.
• Gołaszewska M., Estetyka współczesności, Kraków 2001.
• Hekkert P., Desmet P.M.A., The Basis of Product Emotions [w:] Pleasure with Products, beyond Usability, W.S. Green, P.W. Jordan (red.), London 2002.
• Isen A.M., Pozytywy afekt a podejmowane decyzji [w:] Psychologia emocji, M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.), Gdańsk 2005.
• Jasielska A., Maksymiuk R.A., Dorośli reklamują, dzieci kupują. Kindermarketing i psychologia, Warszawa 2010.
• Klein N., No logo, Izabelin 2004.
• Kneepkens E.W., Zwaan R.A., Emotions and Literary Text Comprehension, „Poetics” 1994, No. 23.
• Kolańczyk A., Czuję – myślę – jestem, Gdańsk 1999.
• Krawczyk A., Dzieciństwo w wersji de luxe, „Marketing przy kawie” 2008, nr 208, wydanie interetowe czasopisma, http://www.marketing-news.pl/theme.php?art=719 [dostęp: 28.12.2008].
• Kövecses Z., Metaphor and Emotion: Language, Culture, and Body in Human Feeling, Cambridge 2000.
• Kurcz I., Język a reprezentacja świata w umyśle, Warszawa 1987.
• Liu Ch.H., Kennedy J.M., Symbolic Forms Can Be Mnemonics for Recall, „Psychonomic Bulletin & Review” 1993, No. 4.
• Manzo L.C., Beyond House and Haven: Toward a Revisioning of Emotional Relationships with Places, „Journal of Environmental Psychology” 2003, No. 23.
• Maruszewski T., Psychologia poznania. Umysł i świat, Gdańsk 2011.
• Maruszewski T., Ścigała E., Emocje – aleksytymia – poznanie, Poznań 1998.
• Mayer J.D., DiPaolo M., Salovey P., Perceiving Affective Content in Ambiguous Visual Stimuli: A Component of Emotional Intelligence, „Journal of Personality Assesment” 1990, No. 54.
• Nęcka E., Trening twórczości, Olsztyn 1992.
• Nęcka E., TroP…Twórcze rozwiązywanie problemów, Kraków 1994.
• Nęcka E., Psychologia twórczości, Gdańsk 2001.
• Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B., Psychologia poznawcza, Warszawa 2006.
• Norman D.A., The Design of Everyday Things, New York 2002.
• Norman D.A., Emotion and Design: Attractive Things Work Better, „Interactions Magazine” 2002, No. 4.
• Norman D.A., Emotional Design: Why We Love (or Hate) Everyday Things, New York 2004.
• Norman D.A., Ortony A., Russell D.M., Affect and Machine Design: Lessons for the Development of Autonomous Machines, „IBM Systems Journal” 2003, No. 42.
• Nowicki A., Psychologia sztuki w kształcie zaproponowanym przez Władysława Witwickiego, „Przegląd Psychologiczny” 1989, nr 32.
• Podlaszewska K., Szlendak T., Dlaczego dzieci lubią to, co lubią? O psycho-ewolucyjnych argumentach na rzecz hipotezy o wrodzonym zamiłowaniu do kiczu, „Czasopismo Psychologiczne” 2003, nr 1.
• Porębski M., Czy metaforę można zobaczyć?, „Teksty” 1980, nr 6.
• Salovey P., Bedell B.T., Detweiler J.B., Mayer J.D., Aktualne kierunki w badaniach nad inteligencją emocjonalną [w:] Psychologia emocji, M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.), Gdańsk 2005.
• Solarz E., D.E.S.I. G.N., Warszawa 2010.
• Sternberg R.J., Psychologia poznawcza, Warszawa 2001.
• Swan T., Behind the Wheel/Mini Cooper: Animated Short, Dubbed in German. Automobiles, „New York Times” 2002, wyd. z 2 czerwca.
• Szymura B., Horbaczewski T., Poznawcze warunkowania skuteczności wizualnego przekazu reklamowego [w:] Społeczne ścieżki poznania, M. Kossowska, M. Śmieja, S. Śpiewak (red.), Gdańsk 2005.
• Tan E., Emocje a sztuka i humanistyka [w:] Psychologia emocji, M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.), Gdańsk 2005.
• Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć: sztuka, piekno, forma, twórczość, odtwórczość, przeżycie estetyczne, Warszawa 1975.
• Trzebińska E., Psychologia pozytywna, Warszawa 2008.
• Tutak A., Słysz A., Paluchowski W.J., O niezupełnie hedonistycznych korzyściach wynikających z konsumpcji [w:] Psychologia a rynek – zachowania konsumentów, W.J. Paluchowski, G. Bartkowiak (red.), Poznań 2004.
• Tyszka T., Psychologiczne pułapki oceniania i podejmowania decyzji, Gdańsk 1999.
• Wittkower R., Interpretacja symboli wizualnych [w:] Symbole i symbolika, M. Głowiński (red.), Warszawa 1991.