Conducting Qualitative Research in the Environment of People with Intellectual Disabilities: An Analysis of Adopting the Interpretative Paradigm and the Usefulness of the Grounded Theory Methodology

The article concerns the methodological and theoretical aspects of research carried out in the environment of intellectually disabled people. The issues of intellectual disability pose a challenge for researchers; individuals with an intellectual disability constitute a specific group, the research of which requires an interpretative approach, that is, open and flexible research methods. Therefore, the main stress in the article is on proving the usefulness of the interpretative perspective, along with the advantages of adopting the grounded theory methodology to research this category of people. These approaches make it possible to adjust the research strategy to the characteristics of the explored research area. They allow for in-depth analysis of empirical data and thus create conditions for an accurate depiction of the researched environment. Making reference to research on the environment of intellectually disabled people, the usefulness of grounded theory methodology procedures was assessed in a broader context of research conducted in the interpretative paradigm.

REFERENCES:

• Babbie, E. (2006). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Becker, H. (1953). Becoming a marihuana user. American Journal of Sociology, 59, pp. 235–242.
• Becker, H. (1963). Outsiders: Studies in the Sociology of Deviance. New York: The Free Press of Glencoe.
• Becker, H., Geer, B., Hughes, E.C., & Strauss, A. (1961). Boys in White. Chicago: University of Chicago Press.
• Blumer, H. (1969). Symbolic Interactionism: Perspective and Method. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Charmaz, K. (1994). Grounded Theory. Objectivist and Constructivist Methods. In: N. Den­zin, & Y.S. Lincoln (Eds.), Handbook of Qualitative Research (pp. 507–535). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Chomczyński, P. (2006). Wybrane problemy etyczne w badaniach. Obserwacja uczestnicząca ukryta. Przegląd Socjologii Jakościowej, 2(1), pp. 68–87.
• Cytowska, B. (2012). Trudne drogi adaptacji. Wątki emancypacyjne w analizie sytuacji doro­słych osób z niepełnosprawnością intelektualną we współczesnym społeczeństwie polskim. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Danforth, S., & Navarro, V. (1998). Speech Acts: Sampling the Social Construction of Mental Retardation in Everyday Life. Mental Retardation, 36(1), pp. 31–43. DOI: 10.1352/0047-6765(1998)036<0031:SASTSC>2.0.CO;2.
• Denzin, N. (1972). The Research Act. In: J.G. Manis, & B.N. Meltzer (Eds.), Symbolic Interac­tionism: A Reader in Social Psychology (2nd ) (pp. 76–91). Boston: Allyn and Bacon, Inc.
• Denzin, N. (1978). The Research Act: A Theoretical Introduction to Sociological Methods. New York: McGraw-Hill.
• Ferguson, Ph.M., Ferguson, D.L., & Taylor, S.J. (1992). Introduction: Interpretivism and Dis­ability Studies. In: P.M. Ferguson, D.L. Ferguson, S.J. Taylor (Eds.), Interpreting Disabil­ity: A Qualitative Reader (pp. 15–35). New York–London: Teachers College, Columbia University.
• Flick, U. (2010). Projektowania badania jakościowego. Warszawa: PWN.
• Frankfort-Nachmias, Ch., & Nachmias, D. (2001). Metody badawcze w naukach społecznych. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Glaser, B.G. (1978). Theoretical Sensitivity: Advances in the Methodology of Grounded Theory. San Francisco: University of California.
• Glaser, B.G., & Strauss, A.L. (1967). The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Quali­tative Research. Chicago: Aldine.
• Goffman, E. (1963). Behavior in Public Places: Notes on the Social Organization of Gathering. New York: The Free Press of Glencoe.
• Goffman, E. (2008). Zachowania w miejscach publicznych. O społecznej organizacji zgroma­dzeń. Warszawa: PWN.
• Hałas, E. (2005). Jakie nowe zasady metody socjologicznej? O wielości socjologii interpreta­cyjnych. In: J. Leoński, & A. Kołodziej-Durnaś (Eds.), W kręgu socjologii interpretatyw­nej – zastosowanie metod jakościowych (pp. 7–25). Szczecin: Economicus.
• Hammersley, M., & Atkinson, P. (2007). Ethnography: Principles in Practice (3rd ). Lon­don: Routledge.
• Kacperczyk, A. (2005). Zjawiska społeczne w zwierciadle metod ilościowych i jakościo­wych. In: J. Leoński, & A. Kołodziej-Durnaś (Eds.), W kręgu socjologii interpretatywnej – zastosowanie metod jakościowych (pp. 122–143). Szczecin: Economicus.
• Konecki, K. (1992). Nowi pracownicy a kultura organizacyjna. Studium folkloru fabrycznego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Konecki, K. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowan Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Lofland, J., Snow, D.A., Anderson, L., & Lofland, L.H. (2009). Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Minczakiewicz, E. (2000). Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych dzieci głębiej upo­śledzonych. Szkoła Specjalna, 2–3, pp. 67–75.
• Niedbalski, J. (2009). Niepełnosprawność intelektualna w perspektywie badań socjologicz­nych. Rozważania nad zastosowaniem metod jakościowych. In: A. Bąk, & Ł. Kubisz--Muła (Eds.), Metody, techniki i praktyka badań społecznych (pp. 199–216). Bielsko-Biała: ATH w Bielsku-Białej.
• Niedbalski, J. (2013). Żyć i pracować w domu pomocy społecznej. Socjologiczne studium inter­akcji personelu z upośledzonymi umysłowo podopiecznymi. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
• Parchomiuk, M. (2019). Badania z udziałem osób niepełnosprawnych intelektualnie. Prob­lemy metodologiczne i etyczne. Roczniki Pedagogiczne, 11(3), pp. 73–95. DOI: 10.18290/rped.2019.11.3-5.
• Piszczek, M. (2001). Metody komunikacji alternatywnej i wspomagającej w edukacji dzieci głębiej upośledzonych umysłowo i autystycznych. Część II. Rewalidacja, 1, pp. 3–21.
• Podgórska-Jachnik, D. (1995). Nowe tendencje w pedagogice specjalnej wobec emancypacji środowisk niepełnosprawnych. In: B. Śliwierski (Ed.), Pedagogika alternatywna – dyle­maty teorii (pp. 369–378). Łódź–Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Podgórska-Jachnik, D. (2014). Praca socjalna z osobami z niepełnosprawnością i ich rodzi­nami. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
• Ramik-Mażewska, I. (2004). Integracja społeczna osób niepełnosprawnych intelektualnie w środowisku życia. In: G. Dryżałowska, & H. Żuraw (Eds.), Integracja społeczna osób niepełnosprawnych (pp. 402–410). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Żak.
• Ramik-Mażewska, I. (2018). Style życia kobiet z niepełnosprawnością intelektualną. Studium socjopedagogiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe FREL.
• Reichmann, W. (2006). Niebezpieczne, niezrozumiane. Stereotypie ruchowe i zachowania o charakterze natręctw u osób niepełnosprawnych intelektualnie oraz autystycznych. Wspólne Tematy, 10, pp. 3–13.
• Rzeźnicka-Krupa, J. (2009). Niepełnosprawność i świat społeczny. Szkice metodologiczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Silverman, D. (2007). Interpretacja danych jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Smyczek, A., & Szwiec, J. (2000). Metodyka nauczania alternatywnych sposobów porozumie­wania się i techniki posługiwania się symbolami. Rewalidacja, 1, pp. 21–26.
• Söder, M. (1989). Disability as a Social Construct: The Labelling Approach Revisited. Euro­pean Journal of Special Education Needs, 4(2), pp. 117–129.
• Strauss, A.L., & Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research. London–New Delhi: Sage.
• Strauss, A.L., Schatzman, L., Bucher, R., Ehrlich, D., & Melvin, S. (1964). Psychiatric Ideolo­gies and Institutions. New York: Free Press of Glencoe.
• Wołowicz-Ruszkowska, A. (2013). Trajektorie tożsamości kobiet z niepełnospraw­nością. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Zakrzewska-Manterys, E. (2003). Dziecko upośledzone – nieuchronność stereotypu. In: A. Gustavsson, J. Tossebro, & E. Zakrzewska-Manterys (Eds.), Niepełnosprawność intelektualna a style życia. Perspektywy podmiotowe, wybory życiowe, systemy usług w Szwecji, Norwegii i w Polsce (pp. 89–118). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Zakrzewska-Manterys, E., & Gustavsson, A. (Eds.) (1997). Upośledzenie w społecznym zwier­ciadle. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Żak.
• Żółkowska, T. (2004). Wyrównywanie szans społecznych osób z niepełnosprawnością intelek­tualną. Uwarunkowania i obszary. Szczecin: Oficyna IN PLUS.
• Żuraw, H. (2014). Opcje antropozoficzne w pedagogicznych studiach jakościowych nad prob­lematyką niepełnosprawności i osób niepełnosprawnych w perspektywie teorii ugrunto­wanej. Przegląd Badań Edukacyjnych, 18, pp. 143–170. DOI: 0.12775/PBE.2014.011.
• Żyta, A. (2011). Życie z zespołem Downa. Narracje biograficzne rodziców, rodzeństwa i doro­słych osób z zespołem Downa. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.