Konsekwencje charakteru narracji o wojnie w demokratycznym społeczeństwie w dłuższej perspektywie czasowej

Consequences of the nature of the war narrative in a democratic society in the long term

The way media informs the public about ongoing war is decisively distinct in authoritarian and democratic states. Differences are of a systemic nature and result from the direct influence, which the authoritarian authorities can exert on the narrative. It is much easier for them to pursuit of their preferences, manipulate message or neutralize public interest. In democracy the narrative must observe freedom of speech and expression and the message is finally the resultant of many factors, on which democratic authorities have limited influence. Paradoxically, media freedom creates the risk of lacking consistency of message and contribute do the “war fatigue” effect in the public.

Sposób informowania przez media o toczącej się wojnie w państwach autorytarnych i demokratycznych jest zdecydowanie odmienny. Różnice mają charakter systemowy i wynikają z bezpośredniego wpływu, jaki autorytarne władze mogą wywierać na tę narrację. Łatwiej im realizować swoje interesy, manipulować przekazem, czy neutralizować zainteresowanie międzynarodowej opinii publicznej. W państwach demokratycznych narracja musi uwzględniać wolność słowa i swobodę wypowiedzi, a przekaz jest wypadkową wielu czynników, na które demokratyczne władze mają ograniczony wpływ. Paradoksalnie, wolność mediów stwarza jednak ryzyko braku spójności przekazu i przyczynia się do efektu społecznego „zmęczenia wojną”.

REFERENCES:

• Baczała, J. (2021, 23 lipca). USA i Wielka Brytania w 1994 r. złożyły Ukrainie gwarancje bezpieczeństwa w zamian za pozbycie się broni atomowej. PAP. Pobrane z: https://forsal.pl/swiat/ukraina/artykuly/8214726,memorandum-budapesztenskie-usa-i-wielka-brytania-w-1994-r-zlozyly-ukrainie-gwarancje-bezpieczenstwa-w-zamian-za-pozbycie-sie-broni-atomowej.html.
• Barczyk, K. (b.d.). Wywiad z Arielem Drabińskim, Matka z dzieckiem na ręku kontra mężczyzna w sile wieku. Kto wygra w samoewakuacji? Onet.pl. Pobrane z: https://www.onet.pl/informacje/onetwiadomosci/warszawa-bez-planu-ewakuacji-nie-zadbalismy-o-najslabszych/mxe07f6,79cfc278.
• Braithwaite, S. (2022, 26 lutego). CNN. Pobrane z: https://edition.cnn.com/2022/02/26/europe/ukraine-zelensky-evacuation-intl/index.html.
• Darczewska, J. (2014, maj). Anatomia rosyjskiej wojny informacyjnej. Ośrodek Studiów Wschodnich, 42. Warszawa. Pobrane z: https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/anatomia_rosyjskiej_wojny_informacyjnej.pdf.
• Kazimierczuk, A. (2023, 7 września). Musk kazał zablokować łączność Starlinków. Udaremnił atak ukraińskich dronów. Rzeczpospolita. Pobrane z: https://www.rp.pl/konflikty-zbrojne/art39074791-musk-kazal-zablokowac-lacznosc-starlinkow-udaremnil-atak-ukrainskich-dronow.
• Łomanowski, A. (2024, 29 stycznia). Po dwóch latach wojny Ukrainie grozi katastrofa demograficzna. Rzeczpospolita. Pobrane z: https://www.rp.pl/konflikty-zbrojne/ art39754121-po-dwoch-latach-wojny-ukrainie-grozi-katastrofa-demograficzna.
• Murawska-Najmiec, E. (2006). Informacja na temat istniejącego w Polsce systemu ochrony etyki dziennikarskiej. Analiza Biura KRRiT, 7.
• „Rosyjska Duma: 15 lat więzienia za »fałszywe informacje« o wojsku” (b.d.). Dziennik Rzeczpospolita. Pobrane z: https://www.rp.pl/prawo-karne/art35805201-rosyjska -duma-15-lat-wiezienia-za-falszywe-informacje-o-wojsku.
• Sauer, P. (b.d.). Russia bans Facebook and Instagram under ‘extremism’ law. The Guardian. Pobrane z: https://www.theguardian.com/world/2022/mar/21/russia-bans-facebook-and-instagram-under-extremism-law.
• Sherr, J. (2017, 10 marca). Ukraina trzy lata później: powód do optymizmu. NATO Review. Pobrane z: https://www.nato.int/docu/review/pl/articles/2017/03/10/ ukraina-trzy-lata-pozniej-powod-do-optymizmu/index.html.
• Wilk, A., Domańska, A. (b.d.). Rosyjski atak na Ukrainę. Ośrodek Studiów Wschodnich. Pobrane z: https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2022-02-24/rosyjski-atak-na-ukraine-24-lutego-godz-900.
• Wylie, C. (2020). Mindf*ck Cambridge Analytica, czyli jak popsuć demokrację. Kraków: Insignis Media.