Trójmorze – czyja inicjatywa?
- Institution: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
- ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7263-0381
- Year of publication: 2021
- Source: Show
- Pages: 50-75
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/npw20213003
- PDF: npw/30/npw3003.pdf
Three-Seas - whose initiative?
The “Three-Seas area” project and the activities of the Three-Seas Initiative, i.e. the deepened cooperation of 12 Central European Member States of the European Union, which appeared in 2015, quickly gained considerable popularity in Poland. It has even been recognized as the flagship project of the Polish right wing grouped around the Law and Justice party, which took power in that same year 2015. In the “Three Seas” was seen another emanation of the idea of the so-called Intermarium, present in Polish political tradition since at least 1918. Meanwhile, the “Three Seas” project was prepared in the autumn of 2014 in the United States by the influential Atlantic Council think tank and included in a comprehensive document entitled “Completing Europe. From the North-South Corridor to Energy, Transportation, and Telecommunications Union Completing Europe”. The implementation of its assumptions would not, however, be limited to the modernization and strengthening of infrastructure connections between the aforementioned 12 states located in the NorthSouth belt from Estonia to Croatia and Bulgaria, which were planned to participate in the project. It would also mean the strengthening of their economic ties with the United States, a far-reaching weakening of their economic ties with Russia, and, most importantly, their “independence” in relation to the strong states of the “former Union” with Germany at the fore. The role of an intermediary in gaining the support of the Central European states was assigned to the new (since February 2015) president of Croatia, Kolinda GrabarKitarović, well known in the decision-making circles of the USA, NATO, and the European Union. It quickly recruited the new Polish president, Andrzej Duda, who represents the largest and most pro-American state of the Three Seas countries. These activities made it possible to establish an “organization” on September 29, 2015, during a meeting in New York, attended by 11/12 “leaders” of Central European states and 3 representatives of the Atlantic Council management. The Three Seas Initiative, defined as the “presidential platform”, is constantly expanding the fields of its activity, but it is still regarded as a relatively weak structure with an uncertain future. The sources of its relative internal weakness include, firstly, large differences in the potentials, political positions, and geopolitical orientations of the individual member states of the Initiative, and secondly - the opposing influence of external factors. The United States’ aspirations to make the Initiative “transatlantic” have been discreetly opposed since 2018 by the actions of the EU and the German authorities directed towards its “Europeanization”, that is, towards the harmonization of its activities with the position of the Union.
Инициатива трех морей – чья идея?
Проект «Триморья» и деятельность Инициативы трех морей, т.е. углубленное сотрудничество 12 государств Центральной Европы ЕС, появились в 2015 г., быстро приобретая значительную популярность в Польше. Инициатива была даже признана флагманским проектом польского правого крыла, сгруппированного вокруг партии Право и справедливость, которая пришла к власти в том же 2015 г. «Триморье» являлось иной формой воплощения идеи так наз. Междуморья, которая присутствует в польской политической традиции по крайней мере c 1918 г. Между тем, проект «Трех морей» был подготовлен осенью 2014 г. в США влиятельным тинк-танком Атлантический совет (Atlantic Council) и включен в комплексный документ, озаглавленный «Завершение Европы. От Северо-Южного коридора до энергетики, транспортировки и Телекоммуникационного союза, завершающие Европу». Однако, реализация его основных положений не будет ограничиваться модернизацией и укреплением инфраструктурных связей между вышеупомянутыми 12 государствами, расположенными в севере-южном поясе - от Эстонии до Хорватии и Болгарии, которые, как планировалось, должны были принять участие в проекте. Это также означало бы укрепление их экономических связей с США, с далеко идущим ослаблением их экономических контактов с Россией, и, главное, их «независимость» в отношениях с сильными государствами «старого Евросоюза» во главе с Германией. Роль посредника в получении поддержки Центрально-европейских стран была предвидена для нового (с февраля 2015 г.) президента Хорватии Колинды Грабар-Китарович - хорошо известной в высших кругах США, НАТО и ЕС. Проект быстро поддержал новый президент Польши Анджей Дуда, который представлял крупнейшуую и проамериканскую страну среди государств Триморья. Эти мероприятия позволили создать «организацию» 29 сентября 2015 г. во время встречи в Нью-Йорке, на которой присутствовали 11 из 12 «лидеров» Центральноевропейских стран и 3 представителя управления Атлантического совета. Инициатива трех морей, которая определяется как «президентская платформа», постоянно расширяет сферы своей деятельности, но все еще рассматривается как относительно слабая структура с неопределенным будущим. Источники ее внутренней слабости - это, во-первых, большие различия в потенциалах, политических позициях и геополитических ориентациях отдельных государствчленов инициативы, а, во-вторых - противоположное влияние внешних факторов. Стремление США, чтоб инициатива обрела «трансатлантический» характер, стали с 2018 г. осторожно противоречить действиям ЕС и немецких властей, направленных на ее «европеизацию», т.е. гармонизацию ее деятельности с позицией ЕС.
REFERENCES:
- Adriatic-Baltic-Black Sea Leaders Meeting. (2015, 29.10). Pobrane z: https://www.atlanticcouncil.org/commentary/event-recap/adriatic-baltic-back-sea-leaders-meeting.
- Balcer, A. (2021). Polska i Trójmorze po Trumpie: szansa na nowe otwarcie? Komentarz. Fundacja Batorego, Forum Idei. Pobrane z: https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2021/02/Polska-i-Trojmorze_Komentarz.pdf.
- Bernatowicz, G. (1994). Nowy europejski regionalizm. Sprawy Międzynarodowe, 3.
- Bieliszczuk, B., Wąsiński, M. (2019). Transformacja energetyczna na obszarze Trójmorza w latach 1988-2018. Polski Przegląd Dyplomatyczny, 2, 87-99.
- Completing Europe. From the North-South Corridor to Energy, Transportation, and Telecommunications Union Completing Europe. A joint report by the Atlantic Council and Central Europe Energy Partners in coordination with the Central & Eastern Europe Development Institute with the support of Grupa LOTOS S.A. and Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych S.A., PERN “Przyjaźń” (2014). Pobrane z: https://www.ceep.be/www/wp-content/uploads/2014/11/Completing-Europe_Report.pdf.
- Czachor, R. (2020). Концепция «Mеждуморья» во внешней политике Польши. Nowa Polityka Wschodnia, 3(26), 9-26.
- Dahl, M. (2018). Inicjatywa Trójmorza z perspektywy niemieckiej. Studia Europejskie, 2, 59-72.
- Ekonomiczne i kulturowe podstawy Trójmorza. (2017). Arcana. Kultura, Historia, Polityka, 5(137).
- EUCO 169/14 (2014, s. 8.). European Council (23 and 24 October 2014) -Conclusions. Pobrane z: https://www.consilium.europa.eu/media/24561/145397.pdf.
- Gajewski, J. (2002). Europa Środkowa w polskiej polityce zagranicznej. W: R. Kuźniar, K. Szczepanik (red.). Polityka zagraniczna RP, 1989-2002 (276-313). Warszawa: ASKON, Fund. Studiów Międzynarodowych.
- Handelsman, M. (1948-1950). Adam Czartoryski. T. 1-3. S. Kieniewicz (wyd.). Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie.
- James L. Jones Jr. Pobrane z: https://www.csis.org/people/james-l-jones-jr.
- Kolinda Grabar-Kitarović. Curriculum vitae. Pobrane z: https://www.un.org/pga/wp-content/uploads/sites/3/2015/03/biography-KGrabar.pdf.
- Kowal, P., Orzelska-Stączek. A. (2019). Inicjatywa Trójmorza. Geneza i cele funkcjonowania. Warszawa: ISP PAN.
- Kuk, L. (1996). Orientacja słowiańska w myśli politycznej Wielkiej Emigracji (do wybuchu wojny krymskiej). Geneza, uwarunkowania, podstawowe koncepcje. Toruń: Wydawnictwo UMK.
- Kuk, L. (2015). Orientacja środkowoeuropejska w polskiej polityce zagranicznej. Polska w Grupie Wyszehradzkiej. W: E. Alabrudzińska (red.). Między Rosją a Niemcami. Dyplomacja europejska w XX wieku. T. 2: Lata 1945-2000. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Kukiel, M. (1955). Czartoryski and European Unity, 1770-1861. Princeton: Princeton University Press.
- Kuźniar, R. (2012). Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej. Warszawa: Scholar.
- Nowak, A. (2001). Europa narodów -wizja księcia Adama Jerzego Czartoryskiego. Polski Przegląd Dyplomatyczny, T. 1, 3, 179-206.
- Nowy Jork: prezydent Duda spotkał się z przywódcami Europy Środkowej i Południowej. (2015, 30.09). Pobrane z: https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C410583%2Cnowy-jork-prezydent-duda-spotkal-sie-z-przywodcami-europy-srodkowej-i-poludniowej.html.
- Orzelska-Stączek, A. (2019). Inicjatywa Trójmorza w świetle teorii realizmu. Polityczne aspekty nowej formy współpracy dwunastu państw. Sprawy Międzynarodowe, T. 72, 1, 131-155.
- Skowronek, J. (1994). Adam Jerzy Czartoryski 1770-1861. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
- Spotkanie prezydenta Andrzeja Dudy z prezydent Chorwacji. (2015, 08.09.). Pobrane z: https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-krajowe/art,22,spotkanie-prezydenta-andrzeja-dudy-z-prezydent-chorwacji-.html.
- Stępniewski, T. (2018). Inicjatywa Trójmorza. Uwarunkowania geopolityczne i nowy model regionalnej współpracy. Studia Europejskie, 2, 33-43.
- Szczyt Inicjatywy Trójmorza w Lublanie (2019, 06.06.). Pobrane z: https://www.gov.pl/web/dyplomacja/szczyt-inicjatywy-trojmorza-w-lublanie.
- Ukielski, P. (2018). Inicjatywa Trójmorza w polskiej polityce zagranicznej. Studia Europejskie, 2, 45-58.
- Zięba, R. (1992). „Nowy regionalizm” w Europie a Polska. Sprawy Międzynarodowe, 1-2, 25-44.
- Zięba, R. (2004). Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego: koncepcje-struktury-funkcjonowanie. Warszawa: Scholar.
- https://3seas.eu/ - Three Seas.
Инициатива трех морей (Триморье) Европейский Союз после 2014 г. польская внешняя политика после 1989 г. European Union after 2014 Central Europe after 2014 Polish foreign policy after 1989 USA-UE relations