Political v. Legal Sovereignty in the Context of the European Union’s Influence on the United Kingdom’s Judicial Activism

In recent years, the United Kingdom has seen a growing doctrinal discourse around competing models of legal and political constitutionalism. The situation has been exacerbated by ongoing changes in both theory and practice, which have engendered a strong conviction that the UK is now departing from the political constitutionalism associated with the traditional model of parliamentary sovereignty, in which Parliament’s legislative power is unlimited by law and the courts have no right to question the validity of laws on substantive grounds. From a theoretical point of view, legal constitutionalists contributed to provoking this change while desiring to continue to promote it by moving almost completely and exclusively towards legal constitutionalism, thus supplanting its political formula. From a practical point of view, however, one should bear in mind that the events that led to a specific change in thinking about British constitutionalism encompass, in particular, the legal consequences resulting from the UK’s membership in the European Union, including the phenomenon of the so-called judicial activism. Nevertheless, these events were also induced by the expansion and strengthening of judicial review of administrative actions, judicial shaping of the principle of legality, as well as by the enactment and application of the Human Rights Act 1998.

Suwerenność polityczna a prawna w kontekście wpływu prawa Unii Europejskiej na aktywizm sędziowski w Zjednoczonym Królestwie

W ostatnich latach w Zjednoczonym Królestwie obserwuje się narastający doktrynalnie dyskurs wokół konkurujących ze sobą wzajemnie modeli konstytucjonalizmu prawnego i konstytucjonalizmu politycznego. Owo zjawisko nasiliło się w wyniku dokonujących się przemian zarówno w teorii, jak i w praktyce, które zrodziły silne przekonanie, że Zjednoczone Królestwo odchodzi obecnie od politycznego konstytucjonalizmu związanego z tradycyjnym modelem suwerenności parlamentarnej, w którym władza prawodawcza Parlamentu jest nieograniczona prawnie, a sądy nie posiadają uprawnień do kwestionowania ważności ustaw z przyczyn merytorycznych. Z teoretycznego punktu widzenia konstytucjonaliści prawni pomogli sprowokować tę zmianę pragnąc nadal ją propagować poprzez zmierzanie w sposób niemal całkowity i wyłączny w kierunku konstytucjonalizmu prawnego, wypierając tym samym jego polityczną formułę. Z kolei z praktycznego punktu widzenia należy mieć na uwadze, że zdarzenia, które spowodowały swoistą zmianę w myśleniu o konstytucjonalizmie brytyjskim obejmują w szczególności prawne konsekwencje wynikające z członkostwa Zjednoczonego Królestwa w Unii Europejskiej, w tym zjawisko tzw. aktywizmu sędziowskiego. Niemniej zdarzenia te spowodowane zostały także m.in. poprzez rozszerzanie i wzmacnianie sądowej kontroli działań administracyjnych, sądowe kształtowanie zasady legalizmu, a także na skutek uchwalenia i stosowania Human Rights Act 1998.

REFERENCES:

• Bellamy R., Political Constitutionalism and the Human Rights Act, “International Journal of Constitutional Law” 2011, vol. 9, no. 1.
• Dicey A.V., Introduction to the Study of the Law of the Constitution, Indianapolis 1982.
• Dunham W.H., The Spirit of the British Constitution: Form and Substance, “The University of Toronto Law Journal” 1971, vol. 21, no. 1.
• Fox N., Brytyjskie prawo konstytucyjne a członkostwo w Unii Europejskiej, Warszawa 2023.
• Gardbaum S., The New Commonwealth Model of Constitutionalism. Theory and practice, Cambridge 2013.
• Goldsworthy J., Parliamentary Sovereignty: Contemporary Debates, Cambridge 2010.
• Goldsworthy J., The Sovereignty of Parliament. History and Philosophy, Oxford 1999.
• Gordon M., Parliamentary Sovereignty in the UK Constitution. Process, Politics and Democracy, Oxford–Portland, Oregon 2017.
• Griffith J.A.G., The Political Constitution, “Modern Law Review” 1979, vol. 42, no. 1.
• Irvine D., Human Rights, Constitutional Law and the Development of the English Legal System. Selected Essays, Oxford–Portland, Oregon 2003.
• Tomkins A., In Defence of Political Constitution, “Oxford Journal of Legal Studies” 2002, vol. 22, no. 1.
• Tomkins A., Public Law, Oxford 2003.
• Young A.L., Parliamentary Sovereignty and the Human Rights Act, Oxford 2009.