Parlamentarne propozycje wprowadzenia bezpośrednich wyborów starostów i marszałków województw
- Institution: Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży
- ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0147-4721
- Year of publication: 2021
- Source: Show
- Pages: 259-272
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/ppk.2021.04.15
- PDF: ppk/62/ppk6215.pdf
Parliamentary proposals for the implementation of direct starosts and province marshals elections
Out of the executive bodies of a local self-government, only the voits (mayors, presidents of cities) are elected in direct elections, whereas on the poviat and voivodeship level, we are dealing with collective management boards, the members of which are chosen indirectly by the council of the poviat, and by the voivodeship sejmik (a regional assembly). However, this issue is not discussedparticularly frequently, in parliamentary practice there have been attempts at introducing direct elections of starosts andvoivodeship marshals, which are justified by the need of strengthening the degree of social legitimization for such offices, as well as forharmonizing the regulations which are applicable on all local government levels. The goal of this article was to proceed with a critical analysis of the projects which have been submitted within this scope, as well as to answer the question: which conditions should be met so that the introduction of a fundamental change in the starost and voivodeship martial election procedure could be assessed positively.
Spośród organów wykonawczych samorządu terytorialnego jedynie wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) wyłaniani są w wyborach bezpośrednich, podczas gdy na szczeblu powiatu i województwa mamy do czynienia z kolegialnymi zarządami, których skład obsadzany jest w sposób pośredni, przez radę powiatu i sejmik województwa. Jakkolwiek nie jest to zagadnienie podejmowane szczególnie często, w praktyce parlamentarnej pojawiały się próby wprowadzenia bezpośrednich wyborów starostów oraz marszałków województw, argumentowane potrzebą wzmocnienia stopnia społecznej legitymacji dla tych urzędów oraz zharmonizowania regulacji obowiązujących na wszystkich szczeblach samorządu. Celem artykułu uczyniono krytyczną analizę wnoszonych w tym zakresie projektów oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, jakie warunki powinny zostać spełnione, aby wprowadzenie zasadniczej zmiany w trybie wyłaniania starostów oraz marszałków województw mogło zostać ocenione pozytywnie.
REFERENCES:
- Antoszewski A., Alberski R., Systemy wyborcze, [w:] Demokracje zachodnioeuropejskie. Analiza porównawcza, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Wrocław 2008.
- Banaszak B., Kodeks wyborczy. Komentarz, Warszawa 2014.
- Bąkiewicz M., System wyborczy do samorządu terytorialnego w Polsce na tle europejskim, Toruń 2008.
- Haman J., Demokracja, decyzje, wybory, Warszawa 2003.
- Jamróz A., Demokracja współczesna. Wprowadzenie, Białystok 1993.
- Kalisz M., Protesty wyborcze po wyborach samorządowych z 2018 r. i po wyborach do Parlamentu Europejskiego z 2019 r., Warszawa 2020.
- Kisielewicz A., Art. 11, [w:] Kodeks wyborczy. Komentarz, red. K.W. Czaplicki, Warszawa 2018.
- Łączkowski W., Prawo wyborcze a reguła większości, [w:] Demokratyczne prawo wyborcze Rzeczypospolitej Polskiej, red. F. Rymarz, Warszawa 2000.
- Martysz Cz., art. 27, [w:] Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2020.
- Nohlen D., Prawo wyborcze i system wyborczy. O teorii systemów wyborczych, Warszawa 2004.
- Rakowski M., Druga tura wyborów samorządowych - gwarancja demokracji czy zbędna dekoracja?, „Studia Wyborcze” 2016, nr 22.
- Skotnicki K., Przebieg prac nad kodeksem wyborczym, [w:] Kodeks wyborczy. Wstępna ocena, red. K. Skotnicki, Warszawa 2011.
- Skrzydło W., O potrzebie i walorach kodyfikacji prawa wyborczego, „Studia Wyborcze” 2006, nr 1.
- Sokół W., Geneza i ewolucja systemów wyborczych w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, Lublin 2007.
- Szonert Z., Kryteria osobowe (aksjologiczne) w polskim systemie wyborczym, [w:] Demokratyczne standardy prawa wyborczego Rzeczypospolitej Polskiej. Teoria i praktyka, red. F. Rymarz, Warszawa 2005.
- Szewc A., Samorząd województwa. Komentarz, Warszawa 2008.
- Wojtasik W., Funkcje wyborów w III Rzeczypospolitej. Teoria i praktyka, Katowice 2012.
- Żukowski A., System wyborczy do Sejmu i do Senatu, Warszawa 2004.
local government elections legislative procedure electoral code starost (head of district) province marshal wybory samorządowe proces legislacyjny kodeks wyborczy starosta marszałek województwa