Constitutional Grounds for Introducing the State of Emergency. Comments in the Light of Threats Caused by the War in Ukraine, the Polish-Belarusian Border Crisis and the Covid-19 Pandemic

The author analyzes the threats to state security and citizens that have arisen in recent years in Poland from the point of view of regulating the prerequisites for a state of emergency, trying to answer the question whether they justify the need to change the existing constitutional solutions. The general conclusion, which arises from these considerations, is that the constitution in this area does not require urgent amendment, while changes to the legislation are desirable.

Konstytucyjne przesłanki wprowadzania stanu nadzwyczajnego. Uwagi w świetle zagrożeń spowodowanych wojną w Ukrainie, kryzysem na granicy polsko-białoruskiej oraz pandemią Covid-19

Autor analizuje zagrożenia bezpieczeństwa państwa i obywateli jakie wstąpiły w ostatnich latach w Polsce z punktu widzenia regulacji przesłanek stanu nadzwyczajnego starając się odpowiedzieć na pytanie czy uzasadniają one potrzebę zmiany obowiązujących rozwiązań konstytucyjnych. Generalny wniosek jaki wynika z jego rozważań to konstatacja, iż konstytucja w tym obszarze nie wymaga pilnej nowelizacji, pożądane są natomiast zmiany ustawodawstwa.

REFERENCES:

• Balcerowicz B., Czym jest współczesna wojna?, “Ethos” 2005, nos. 71–72.
• Bała P., Constitutional Failure. Regulacja stanów nadzwyczajnych i zbliżonych w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. a praktyka ustrojowa zwalczania epidemii COVID-19/ SARS-CoV-2, “Przegląd Konstytucyjny” 2020, no. 2.
• Bay Ch., Koncepcje bezpieczeństwa indywidualnego narodowego i zbiorowego, “Studia Nauk Politycznych” 1989, no. 4.
• Bosek L., Stan epidemii – aspekty konstytucyjne i prawnoporównawcze – abstrakt, [w:] Prawo w czasie pandemii Covid 19, Warsaw 2021.
• Brzeziński M., Stany nadzwyczajne w polskich konstytucjach, Warszawa 2007.
• von Clausewitz C., O wojnie, Księga 6, 7 i 8, Warsaw 1958.
• Cybichowski Z., Międzynarodowe prawo wojenne, Lwow 1914.
• Czapiński W., Bezpieczeństwo, spokój i porządek publiczny – próba konstrukcji teoretycznej, “Gazeta Administracji i Policji Państwowej” 1929, no. 19.
• Dembiński H., Wojna jako narzędzie prawa i przewrotu, Lublin 1936.
• Dobkowski J., Dzieliński W., Administracyjnoprawna regulacja stanów nadzwyczajnychw Polsce, [in:] Wybrane problemy prawa publicznego i administracji: w dziesięciolecie samodzielnych studiów administracyjnych w Olsztynie, eds. W. Bednarek, J. Dobkowski, Olsztyn 2004.
• Eckhardt K., Stan nadzwyczajny jako instytucja polskiego prawa konstytucyjnego, Przemyśl- Rzeszow 2012.
• Eckhardt K., Stan nadzwyczajny jako środek ochrony wewnętrznej suwerenności państwa – zagadnienia prawnokonstytucyjne, [in:] Stan nadzwyczajny. Analizy z perspektywy nauk politycznych i prawnych, eds. J. Markiewicz-Stanny, P. Łukomski, Zielona Gora 2015.
• Eckhardt K., The concept and essence of a state of emergency as a constitutional institution, “Ukrainian Journal of Constitutional Law” 2021, no. 3.
• Fehler W., Bezpieczeństwo publiczne jako składnik wewnętrznego bezpieczeństwa państwa, “Bezpieczeństwo, teoria i praktyka” 2010, nos. 1–2.
• Grocjusz H., O prawie wojny i pokoju I, Warsaw 1957.
• Jakubczak W., Globalizacja a infrastruktura krytyczna, [in:] Ochrona infrastruktury krytycznej, ed. Tyburska, Szczytno 2010.
• Lowenstein K., Verfassungslehre, Tubingen 1959.
• Opaliński B., Stan wojenny we współczesnym polskim porządku prawnym, “Przegląd Prawa Publicznego” 2011, nos. 7–8.
• Peretiatkowicz A., Wojna a idea prawa, Poznań
• Prokop K., Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Białystok 2005.
• Richet K., Wojny i pokój, Warsaw 1904.
• Schmitt C., Teologia polityczna i inne pisma, wybor, translation and introduction M.A. Cichocki, Cracow 2000.
• Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Cracow 1999.
• Wołpiuk W.J., Siły zbrojne w regulacjach konstytucyjnych, Warsaw 1998.
• Wright Q., A Study of War, t. 1, Chicago 1942.
• Ziembiński Z., Wartości konstytucyjne, zarys problematyki, Warsaw 1993.
• Zwoliński A., Wojna sprawiedliwa?, “Ethos” 2005, nos. 71–72.