Poland’s space policy in statu nascendi

The purpose of the article is to analyze the actions of Polish authorities regarding the creation of the Polish space policy. Activity in space in the twentieth century and development of cooperation with international organizations were presented. Bilateral agreements and the possibility of new forms of action were analyzed as well as private entities as co-creators of space policy. Tasks in the process of creating the Polish space policy, the division of competences, the use of optional programmes were indicated. There is also a presentation of management reforms,financing through the selection of several levels of action and adopting the hierarchy of key tasks for the state, to ensure effective implementation of the assumed projects.

W tekście wskazuje się, że wiedza o równości płci, o rolach pełnionych w wielu rzeczywistościach kulturowo-cywilizacyjnych jest spowita w sferze mitów i stereotypów.Aktywność kulturowa i cywilizacyjna kobiet zdeterminowana jest poziomem instytucjonalnym uprawianym przez podmioty życia publicznego (Kościół, szkołę, władzę państwową, partyjne, organizacje społeczne). Świat wartości kulturowych sytuuje kobiety w tradycyjnym nurcie życia domowego, emocjonalnego, aspiracji społeczno-politycznych pozostających w zależnościach paternalistycznych. Deklaracje profeministyczne ujawniające się od XIX w. do współczesności nie wpływają w praktyce życia kulturowego znacząco na położenie kobiet w sferze życia zarówno politycznego, jak i ekonomicznego. Najbardziej znaczącą siłą w tym względzie są prawa człowieka,
Duże znaczenie do zmian w sferze nierówności płci mają procesy globalizacji i jednocześnie dywersyfikacji życia kulturowego. Z jednej strony wiąże się to z upodmiotowieniem jednostki, kształtowaniem jej partycypatywności; z drugiej zaś międzynarodowymi rozwiązaniami prawnymi, synkretyzmem, koniecznością globalnego rozwiązywania problemów jednostki, jak i ludzkości.

Austria jest krajem, który w swej polityce kieruje się (w przeszłości i obecnie) pragmatyzmem, tj. interesem narodowym, będącym wyznacznikiem tego, co jest akceptowalne, a co nie. Interes narodowy jest istotnym faktorem w ramach uprawianej tam polityki migracyjnej i nie ma znaczenia czy chodzi o imigrantów ekonomicznych, czy o uchodźców. Od lat 60. XX w. Austria jest postrzegana jako miejsce, w którym można znaleźć lepsze życia. To dlatego przybywali tam licznie gastarbeiterzy z Jugosławii i Turcji. Politycy austriaccy podejmowali działania mające na celu kontrolowanie napływu robotników cudzoziemskich – preferowano tych przydatnych dla miejscowej gospodarki, a jednocześnie niestanowiących zagrożenia dla rodzimej siły roboczej. Z podobną sytuacją mamy do czynienia w czasach obecnych. Imigranci mają nie tylko ekonomiczne, lecz także polityczne znaczenie. Partie lewicowe postrzegają w nich okazję do wzmocnienia swych wpływów. Z szeregów imigranckich wywodzą się bowiem w większości ich wyborcy. Partie prawicowe starają się zaś pozyskać przychylną opinię tej części elektoratu, która nie godzi się na przyjmowanie większej ilości przybyszów. Specyficznym aspektem austriackiego pragmatyzmu jest wypowiadanie krytycznych opinii wobec państw Europy Środkowej i Wschodniej, które nie wspierają niemieckiej willkommenskultur. Austria, która w przeszłości była postrzegana jako most łączący Wschód z Zachodem, straciła w oczach krytykowanych krajów, w tym Polski.

Reflections on the Polish model of parliamentarism

The political system of each country is subject to constant change. The actual position of the state organs may therefore differ from the legal position described in the constitution. The analysis is aimed at determining if this is the case with the first Polish parliament. For this purpose, cases are indicated where the Sejm exceeds its powers or abuses its political position. Research focuses on three functions implemented by the Polish parliament: legislative, control and creative. On this basis, final conclusions are formulated regarding the Sejm, parliamentarism in Poland, laws changing under the influence of political practice, as well as research attitudes allowing to accurately assess the processes taking place.

W polskim dyskursie naukowym pojęcie polityki sportowej jest bardzo rzadko stosowane. Brak jednej obligatoryjnej definicji jest przede wszystkim konsekwencją nie do końca określonego charakteru zaangażowania się państwa w obszar sportu. Z kolei w Wielkiej Brytanii, państwach skandynawskich, Kanadzie i Niemczech bardzo mocno eksponuje się jej odrębny charakter, nie neguje się jej pojęcia, umiejscowienia ani przydatności społecznej. Określa się ją tam jako jeden z elementów polityki społecznej. Prowadzone są nawet dyskusje dotyczące włączenia polityki sportowej do zdefiniowanych kategorii polityk publicznych. W związku z tym głównym celem artykułu jest wprowadzenia do polskiego dyskursu naukowego pojęcia polityki sportowej, przedstawienia jej cech oraz problemów definicyjnych.

Historical politics as a form of construction of the image of Polish in international arena

Article raises the issue of the importance of historical policy, also known as the politics of memory, as a category, which in recent years is the subject of heated debate. This is because, through the tools of historical policy, the authority has the opportunity to shape the expected vision of the state and nation in the international arena. This remains controversial due to the fact that the possibility of an arbitrary silence inconvenient facts and events. The main aim of this article was to show the importance of historical policy as a tool to build the country’s image in the international arena, not evaluating the policy pursued by the authorities. This issue is discussed in a wide range in the pages of various publications and at scientific conferences or debates historians. Analysing the literature and the press reports and official documents of institutions and government agencies have been in the paper a short review of selected policy definitions historical aspects of its tools and its implementation and postulates policy history in the future.
Historical policy should be implemented by the Polish state as part of the construction of the position of the State in the international sphere, but mainly as an element of education of the next generations of Poles.
I have no doubt that in the international, worldwide, all reasonable state, who understand their needs, and above all, to have a sense of their statehood and dignity, pursue an active policy of history.

Between the Teutonic Order, the Czech Lands and Brandenburg – the role of Wielkopolska and its inhabitants in the policy of Casimir the Great until 1345

The paper aims to explore the impact of the noble houses of Wielkopolska on the activity of Casimir the Great during the early days of his reign, and their role in the policy pursued by the king. It also shows changes in leadership among the noble knights of Wielkopolska.

Przedmiot niniejszego artykułu stanowi nauczanie społeczne Kościoła katolickiego ze szczególnym uwzględnieniem interpretacji i wkładu weń papieża Benedykta XVI. Autor pragnie dokonać rekonstrukcji stanowiska papieża Benedykta odnośnie władzy politycznej. W ramach artykułu autor analizuje sposób, w jaki zjawisko władzy politycznej interpretowane jest w katolickiej nauce społecznej oraz sposób, w jaki papież Benedykt XVI interpretował i rozwijał nauczanie Kościoła dotyczące tej problematyki. Dodatkowo rozbudowany został fragment dotyczący stosunku Benedykta XVI do systemu politycznego demokracji.

Artykuł przedstawia ideę i ruch kooperatyzmu w dziewiętnastowiecznych Niemczech. Autorka wskazuje na inspirację tego ruchu sytuacją społeczno-ekonomiczną tamtego czasu oraz poprzedzającym go ruchem spółdzielczym w Wielkiej Brytanii i we Francji. W Niemczech dominującą formą kooperatyw były banki ludowe Hermanna Schulze-Delitzsch oraz wiejskie kasy pożyczkowo-oszczędnościowe Friedricha Wilhelma Raiffeisena. Autorka koncentruje się na ideowym ich uzasadnieniu oraz na ich odrębnościach wynikających z zakresu działalności oraz form organizacyjnych. Podejmuje także kwestię stawianych celów społecznych ruchu spółdzielczego. Nie jest jej obojętna także rola polityczna obu typów kooperatyw, zwłaszcza w kontekście narodowościowym. W tym ostatnim wypadku zwraca uwagę na rolę spółdzielczości na ziemiach polskich pozostających w zaborze pruskim.

W roku 2012 ukazał się pierwszy tom czasopisma „Edukacja Międzykulturowa”. Został w nim opublikowany tekst, który był próbą „bilansu otwarcia” zagadnień wielokulturowości oraz edukacji wielo- i międzykulturowej – według spostrzeganego wówczas stanu. Obraz tych zagadnień przedstawiał się jako optymistyczny. Coraz szersza stawała się wiedza o zjawiskach wielokulturowości, w Polsce i w innych państwach dominowały nastroje prointegracyjne, dostrzegano korzyści płynące z integracji europejskiej, kształtowała się świadomość słabości edukacji wielokulturowej i znajomość nowej propozycji – edukacji międzykulturowej. Pomyślny był rozwój pedagogiki międzykulturowej – jako (sub)dyscypliny naukowej, rozwój kadrowy i instytucjonalny. Edukacja międzykulturowa – jako obszar praktyki społecznej – miała liczne udane realizacje w oświacie. Lata następne przyniosły znaczne zmiany nastawienia społecznego wobec wielokulturowości. Spowodowane to zostało m.in. nasileniem się zjawiska terroryzmu, niekontrolowaną falą uchodźców i imigrantów, którzy napłynęli do Europy, a także poczuciem zagrożenia związanym z konfliktem zbrojnym na Ukrainie. Niekorzystne zmiany postaw wobec Innych, Obcych, ujawniły się w zachowaniach polityków, niektórych radykalnych grup, a także w przekazach różnych mediów masowej komunikacji. Wszystko to składa się na odmienne niż kilka lat temu uwarunkowania edukacji międzykulturowej i pedagogiki międzykulturowej. O niektórych obserwowanych skutkach mowa jest w artykule. Sformułowane zostały także pytania o kondycję edukacji i pedagogiki międzykulturowej w dzisiejszych warunkach. W kolejnym fragmencie zaakcentowany jest fakt, że pedagogika międzykulturowa przeżywa czas próby i powinności – mimo wszystko – podjęcia edukacyjnych wyzwań.

Przedmiotem mojego zainteresowania jest przedstawienie najważniejszych uwarunkowań polityczno-ekonomicznych relacji pomiędzy Federacją Rosyjską a Koreą Północną. Głównym celem niniejszej pracy jest opisanie obecnego stanu rzeczy we wzajemnych kontaktach oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy w najbliższym czasie Rosja będzie odgrywała istotną rolę w wydarzeniach, mających miejsce obecnie na Półwyspie Koreańskim. Na wstępie zamierzam odnieść się do historii relacji obu krajów, datowanej na okres powstania komunistycznego państwa w Azji i zainstalowania przez Moskwę przywódcy kraju, Kim Ir Sena, który z czasem zdecydował się na ogłoszenie doktryny samodzielności (Dżucze) i uniezależnienie się od sowieckiego protektora. Ponadto odnoszę się do zagadnień związanych z upadkiem ZSRR i znacznym ograniczeniem wzajemnych stosunków w czasie prezydentury Borysa Jelcyna. Następnie chciałbym opisać najważniejsze wydarzenia w kontaktach Rosja–KRLD za rządów Władimira Putina aż do chwili obecnej, skupiając się na założeniach polityki Moskwy wobec Dalekiego Wschodu oraz kryzysie nuklearnym i dążeniach reżimu w Pjongjangu do uznania go przez społeczność międzynarodową jako państwo atomowe. Dodatkowo poruszę kwestie ekonomiczne we wzajemnych relacjach, próbując odpowiedzieć na pytanie, czy w najbliższym czasie należy się spodziewać zwiększonej kooperacji gospodarczej Moskwy i Pjongjangu w dobie stopniowego przeorientowania polityki zagranicznej Kim Dzong Una na inne kraje Azji oprócz Chin. W podsumowaniu uwypuklam perspektywy na przyszłość i postaram się stwierdzić, czy obecne relacje obu krajów przypominają formę „ograniczonej współpracy”, czy w rzeczywistości mają charakter strategicznego partnerstwa.

Celem artykułu jest analiza nowych form militaryzmu i politycznej aktywności wojskowych w państwach Ameryki Łacińskiej na przełomie XX i XXI wieku. Poddaję analizie trzy wybrane formy udziału wojskowych w polityce. Rozpoczynam od uwag na temat interwencjonizmu wojskowego. Następnie skupiam się na fenomenie wojskowego prezydencjalizmu, czyli udziału w wyborach prezydenckich i pełnienia funkcji konstytucyjnych prezydentów przez byłych wojskowych, którzy w przeszłości łamali porządek konstytucyjny, inspirując i/lub przeprowadzając zamachy stanu lub sprawując dyktatorską władzę, a także łamali prawa człowieka w okresie dyktatur i wewnętrznych konfliktów zbrojnych. W dalszej kolejności badam problem militaryzacji partii politycznych, wskazując na zaangażowanie byłych wojskowych w tworzenie nowych partii politycznych reprezentujących interesy środowiska lub też zasilanie przez byłych wojskowych już istniejących partii politycznych.

Aktywność parlamentarna posłów jest często przedmiotem debaty publicznej, głównie z powodu transmitowania obrad, odbywających się w murach polskiego parlamentu. Do wyborców trafiają fragmenty wystąpień posłów, które przykuwają uwagę odbiorców ze względu na poruszane tematy, sposób wypowiadania się oraz emocje, jakie wywołują wśród parlamentarzystów. Uwaga mediów skupia się głównie na najbardziej znanych politykach. Trudno z tego powodu w telewizji i radiu dostrzec działalność posłów z tzw. tylnych ław, którzy wielokrotnie wykazują się większą aktywnością parlamentarną niż bardziej znani politycy.

Postępująca mediatyzacja polityki i uzależnienie działań politycznych oraz ich efektów od sposobu i zakresu relacjonowania przez media daje dziennikarzom olbrzymią władzę: co prawda to nie oni podejmują decyzję, ale to oni ustalają na jaki temat odbywa się publiczna debata. To media wprowadzają tematy do publicznego obiegu i to mogą skazać na polityczny niebyt niechciane czy niemodne tematy, a wraz z nimi polityków.

This paper presents some remarks on the theory of hybrid activities. Analysis of relevant texts indicates that at present there is no real theory of hybrid activities. Interpretations and definitions of hybrid activities differ to some extent and certain important features are missing. For example, some authors opine that hybrid activities consist of simultaneous military and non-military operations. This opinion is not necessarily true as non-military activities can precede military activities. Monitoring this phase of hybrid activities is particularly important. The so-called “crisis management” covers (from the viewpoint of praxeology) a too narrow area.

The Constitution - the Basic Law is the foundation of the organization in a given country. It defines the general principles of the functioning of internal relations, the competences of its most important elements, and the fundamental rights and freedoms of a person and a citizen2. And the strategy can be perceived as the general outlines of the actions of competent leaders determining the far-reaching aim. It is characterized by a long-term strategic perspective, combining the set of with the strive for solutions that are beneficial not only for themselves, their surroundings, and supporters but also for the paradigm of the common good. Societies during, or immediately after the conflict, seek stabilization. That can be ensured by actions based on a strategy that takes into account the fundamental principles of internal relations. Combining those two paradigms, the Constitution, taking into account the rights of minorities, guaranteeing civil liberties and human rights, may be the basic factor of the strategy of the competent leader, aiming to post-conflict stabilization.

The implementation of the constitutional right of citizens to obtain information about the activities of state authorities, in particular, in the sphere of state security, causes many problems resulting from the application of the Act on the Protection of Classified Information. The measures adopted in the Act, promoting the rights of the community at the expense of the rights of individuals, pose a risk of its instrumental use for political purposes. The reduction of the above-mentioned risk may be supported by a minor correction of the regulations in force, as postulated by the author of the article, which includes an increase in external supervision over the marking of materials containing information intended for protection, which does not undermine the grounds for restricting the transparency of public activities, permitted by the international law and by the Constitution of the Republic of Poland, and required from the perspective of public safety. The conclusion is that it is difficult to be optimistic about this area due to the observed reluctance of the ruling elites to voluntarily abandon the tools that give them an advantage in public communication.

Pojęcie władzy jest jednym z głównych problemów w myśli Michela Foucaulta. Filozof w sposób krytyczny analizuje współczesne mu dyskursy polityczne, religijne i światopoglądowe oraz historyczne uwarunkowania ich powstania, aby następnie podjąć się trudu zdefiniowania pojęcia władzy. Sam termin rozumiany jest przez niego holistycznie – obejmuje ono wszystkie aspekty życia indywidualnego, rodzinnego i społecznego jednostki, dyskursu społecznego, problemu wiedzy, wykluczenia oraz oddziaływania światopoglądowego, w tym religii. Celem artykułu jest opis elementów tożsamości władzy w myśli Michela Foucaulta oraz odpowiedź na pytanie, w jaki sposób jest ona konstruowana oraz jak wpływa na upodmiotowienie człowieka w społeczeństwie.

Wojna jako ekstremalne zjawisko o naturze społecznej przez stulecia charakteryzowała się swoistą hermetycznością wobec niemilitarnych domen rzeczywistości. Zarówno w wymiarze etycznym, politycznym, prawnym, obyczajowości, a nawet języka, wojskowość i wojskowi tworzyli ekskluzywną (sub)kulturę. Wpisywały się te procesy w „triadę” Carla von Clauzewitza, który właśnie „armię” wskazywał jako wyodrębniony filar wojny. Pozostając elementem struktury państw, armie pogłębiały swoją specyfikę kulturową i pewną odrębność. Jak wskazuje część badaczy, niejednokrotnie to właściwa organizacja wojskowości w państwie i działania na rzecz wzmocnienia jego potencjału wojennego narzucały szereg rozwiązań ustrojowych, prawnych i finansowych, stając się agregatem ewolucji systemów politycznych. W pierwszej połowie XX wieku doszło do głębokich przewartościowań w dziedzinie relacji między sferą militarną i państwową, które po 1945 roku doprowadziły do przesunięcia „punktu ciężkości” wojny w stronę bieguna społecznego. Konsekwencją była dość szczególna „demokratyzacja” wojskowości i postępujące rozszczelnienie dotychczasowych granic. Towarzyszyły temu procesy zmiany w postrzeganiu i prowadzeniu wojny. Celem stawały się w coraz większym stopniu społeczeństwa, a wobec totalizacji wojny – tradycyjny podział na domeny cywilną i wojskową uległ ostatecznemu zatarciu. Współczesna wojna zatem obliczona jest przede wszystkim na niszczenie społeczeństw, ich fundamentów oraz podstaw trwania i rozwoju. Na znaczeniu zyskują niekinetyczne i hybrydowe metody działań koercyjnych i przyporządkowane im środki. Pogłębieniu tych tendencji sprzyja rozwój kolejnego „teatru działań wojennych” – domeny psychologiczno-informacyjnej.

Wulgaryzmy, nazywane w języku polskiego prawa słowami nieprzyzwoitymi, występują w procesie komunikowania politycznego. Polega ono na dwustronnym przepływie komunikatów politycznych pomiędzy nadawcami i odbiorcami z udziałem mediów. Wulgaryzmy są jednostkami leksykalnymi, które w przestrzeni publicznej mogą zaistnieć dzięki mediom, ale to Internet jest tym podmiotem, który je utrwala. Zweryfi kowanie tej hipotezy jest celem artykułu. Wulgaryzmy pełnią liczne funkcje w procesie komunikowania politycznego. Najważniejsze z nich to: dyskredytacyjna, eskapistyczna, katharsis, deskrypcyjna, rozrywkowa, prowokacyjna, a także – w znaczeniu symbolicznym – reprezentacji, integracyjna, delimitacyjna, mobilizująca.