Socjalizacja i recepcja koncepcji naukowej jako czynniki jej istnienia

W artykule przedstawiony został problem socjalizacji i recepcji koncepcji naukowej jako jednej z funkcjonalnych odmian obrazu świata. Opisano proces stadium socjalizacji, czyli rozpowszechnienia koncepcji naukowej w pewnym środowisku naukowym (na przykładzie koncepcji lingwistycznej F. de Saussure’a). Recepcja koncepcji naukowej rozpatrywana jest jako proces wielowymiarowy. Autorka wskazuje na szereg czynników, które powinny być brane pod uwagę przy badaniu zjawiska recepcji.

Inclusions of socio-political matters and matters considered in terms of outlook in the medieval art history research. Case studies

Medieval art frequently had political functions. After depicting the scope of political aspects and an example of political thoughts in Ottonian illuminated manuscripts there is an analysis of perspectives on medieval art. For example, point of view at Romanesque architecture can be marked in terms of outlook typical for a particular period. All the more important is the large-scale recent research on Romanesque architecture in Poland. There are attempts at demythologization of art and attempts to free the approach to art from ideology. Two different examples of well-known Gothic equestrian statues were discussed. Approaches to both sculptures and reception of them became politicized. The aim of discussions in this article was to point the political aspects in approach to works of art and in analyses of them. One of the conclusions is that the changing within the space of time political factor should be in many cases taken into consideration. In addition to that, the works of art should always be treated first of all as aesthetic, artistic objects.

Artykuł obejmuje zagadnienia z zakresu resocjalizacji kreującej i pedagogiki teatru. Rozważania wynikają z realizacji projektu warsztatów teatralnych w ośrodku kuratorskim z młodzieżą niedostosowaną społecznie. Efektem tych działań był spektakl teatralny, a reakcje i interpretacje odbiorców badano autorskim Kwestionariuszem recepcji widza. Inspiracją do podjęcia tak zakrojonego działania stała się koncepcja twórczej resocjalizacji Marka Konopczyńskiego, zogniskowana wokół rozwijania potencjalności i kreowania nowych, indywidualnych kompetencji. Etapy pracy teatralnej były koherentne i odpowiadały fazom procesu twórczego. Przedmiotem podjętych rozważań jest ostatnia z nich, czyli weryfikacja - ocena trafności idei oraz aktów kreacji, której dokonywali widzowie. Teatr jest dialogiem między nadawcą - kreatorem a odbiorcą - widzem. Ta diada jest tu szczególna, gdyż niecodzienna, osadzona w wymiarach pedagogicznym i kulturalnym. Inicjatorka przedsięwzięcia, a jednocześnie autorka tego opracowania, była ciekawa, w jaki sposób widzowie dokonają percepcji tematu ukazanych obrazów oraz jaki nadadzą im sens, jakie przypiszą znaczenie. Zainteresowanie wzbudzał również wymiar przeżycia estetycznego i emocjonalnego odbiorców spektaklu. Podjęto także próbę odpowiedzi na pytanie: „czy praca teatrem może stanowić konkretną propozycję działań profilaktyczno-wychowawczych, resocjalizacyjnych?”. Recepcja widzów została skategoryzowana poprzez zadane w kwestionariuszu pytania, a całokształt uzyskanych wypowiedzi, tych lapidarnych i narracji o pełniejszym kształcie, tworzy ciekawą, nasyconą humanizmem optykę wydarzenia.

ITALIAN EDUCATION AND PEDAGOGICAL THINKING IN POLISH HISTORICAL-PEDAGOGIC LITERATURE

The Italian education system and Italian pedagogical thinking have proud traditions. Italian education and its school system aroused and still arouse much interest among Polish educational historians, and numerous books and articles continue to be published on these subjects. these works provide the knowledge of the development of the Italian school system and Italian education across all historical periods; however, humanistic education issues and the meaning of Italy’s pedagogical thinking for the development of new educational concepts are discussed most frequently. Polish educational historians study Saint John Bosco’s and Maria Montessori’s views on education, providing critical analysis of education reforms introduced during Benito Mussolini’s rule. Polish academic works and popular science works published in the last two centuries, which are an interesting source of knowledge for Polish readers, give a compelling account of the Italian education system and Italian pedagogical thinking of the past. there is no doubt that Poles’ knowledge about the development of Italian educational ideals was significantly broadened by numerous historical and pedagogical publications. It should be noted that the most prominent Polish historians of education who speak Italian and know Italy’s archival sources and its rich academic literature had written about Italy’s education. As a result, their works have an important cognitive value, and they show that Poles not only had admired Italian education, but they also had been able to critically assess foreign pedagogical ideals. Additionally, the publications show that, in some historical periods, interest in the Italian education system and Italian pedagogical thought was great (notably, during the Renaissance), while in some centuries (such as the 19th century), it was scant.